Trigeminal Nevralji Hastalığı Nedir ?  Halk ortasında delirten hastalık olarak bilinen trigenal nevarji, şiddetli ve ani yüz ağrısı yaşanmasına neden olabiliyor. Ekseriyetle diş ve kulak ağrılarıyla karıştırılan hastalık, gereksiz diş çekimlerine neden olabiliyor.

Ağrıların ağız içinde başlaması nedeniyle hastalar bu bölgelere dokunmaz, dokundurtmaz; yüz yıkama, diş fırçalama, hatta yeme üzere fonksiyonlardan kaçınır. Beyin ve Hudut Cerrahisi kısmından, Prof. Dr. Mete Karatay ‘trigeminal nevralji’ hastalığı hakkında merak edilenleri cevapladı.

1.Trigeminal nevralji (Delirten hastalık) nedir?

Trigeminal nevralji, direkt olarak beyinden çıkan 12 çift huduttan beşincisi olan “trigeminal sinir”in tutulduğu, çok şiddetli ağrılarla seyreden bir hastalıktır.

Trigeminal Hududun 3 Kısmı Vardır

Bunların birincisi göz etrafının, ikincisi üst çene ve yanağın, üçüncüsü ise alt çenenin duyusunu beyne iletir. Ayrıyeten üçüncü kol birtakım çiğneme kaslarının hareketlerinden de sorumludur. Trigeminal nevralji de an çok üçüncü ve ikinci kollar tutulur. Birden fazla kolun tıpkı anda tutulduğu da görülür.

2. Trigeminal nevraljinin (delirten hastalığın) belirtileri nelerdir?

Trigeminal nevraljinin karakteristik görünümü, şiddetli ve ani başlangıçlı bir ağrı olmasıdır. Birkaç saniyeden bir dakikaya dek uzayabilmekte ve çoğunlukla yüzün bir yarısında trigeminal hududun dağılım alanına uymaktadır. Fakat ağrı genelde yüzün alt yarısını fiyat. Spontan olarak başlayabilir yahut yüzde ve ağız içindeki bir tetik noktasının uyarılması sonucu ortaya çıkabilir. Bu tetik noktaya dokunmakla yahut soğuk ve sıcak sıvıların alınmasıyla yahut da rüzgara maruz kalmakla stimüle edilebilir. Ayrıyeten konuşma, çiğneme yahut öbür yüz hareketleriyle de başlayabilir. Tekrarlaması tipik olarak aralıklıdır. Ağrı dönemleri vakitle sıklaşır ve bir trigeminal koldan daha geniş alanlara yayılabilir.

3.Trigeminal nevralji kimlerde daha sık görülür?

50 yaş üzeri ve bayanlarda daha sık görülür.

4.Trigeminal nevraljinin sebepleri nelerdir?

Trigeminal nevraljinin en sık sebebi sonun komşuluğundaki damarsal oluşumlardaki yapısal farklılıklar ve bozukluklar nedeniyle trigeminal sinirin basıya uğramasıdır. Bunun yanı sıra baş içindeki âlâ yahut makus huylu kitleler de trigeminal nevralji nedeni olabilirler.

5.Trigeminal nevraljide ağrı nasıl olur?

Ağrı, trigeminal sinirin yayıldığı yüz bölgesinde, kısa periyodik (birkaç saniye ile bir-iki dakika arası), tekrarlayan, elektrik çarpması biçimindedir. Çoklukla yüzün dış kısmında, ağız içinde ağrının başlamasını tetikleyen noktalar bulunur. Bu sebeple hasta bu bölgelere dokunmaz, dokundurtmaz; yüz yıkama, diş fırçalama, hatta yeme üzere fonksiyonlardan kaçınır.

6.Trigeminal nevralji baş, diş ve kulak ağrısı yapar mı?

Trigeminal nevralji baş ağrısı yapmaktadır. Baş ağrısı yaptığı için de migren ya da küme tipi baş ağrısı ile karıştırılabilmektedir.  Trigeminal nevralji  diş ağrısı yapmaz. Fakat neden olduğu ağrı çoklukla diş ağrısı ile karıştırılabilir. Birçok hasta ne yazık ki birkaç dişini çektirdikten sonra gerçek tanıyı alır. Trigeminal Nevralji kulak ağrısı yapmamaktadır. Lakin hastalar yüzlerindeki ağrıyı kulak ağrısı ile karıştırabilirler.

7.Trigeminal nevralji tanısı nasıl konulur?

Trigeminal nevraljinin tanısı öyküden konabilir. Tetik noktanın hasta tarafından gösterilmesi manalıdır. Fizik ve nörolojik muayene ile birlikte yer kaplayan bir oluşumu ekarte etmek hedefiyle gelişmiş beyin MR yapılmalıdır. Ayrıyeten hastalığın başlangıç safhasında bir epilepsi ilacı olan karbamazepin ile ağrının şiddetinin azalması da trigeminal nevraljiyi düşündürür.

8. Trigeminal Nevralji Ağrısı Nasıl Geçer?

Trigeminal nevralji hastalığının tedavisinde farklı formüller kullanılabilmektedir. İlaç, trigeminal cerrahi ameliyatı, hudut blokajı yahut radyo cerrahi üzere tedavi yolları bulunmaktadır. Tedavi seçeneği hastaya ve hastalığın durumuna nazaran şekillendirilebilir.

9.Trigeminal nevralji ameliyatı nedir ve nasıl yapılır?

Trigeminal cerrahi tedavisinde kullanılan en kıymetli cerrahi süreç Mikrovasküler dekompresyon sürecidir. Mikrovasküler Dekompresyon tedavi usulünde kulağın art kısmına küçük bir kesi yapılarak kafatasında bir delik açılır ve   cerrahi  mikroskopik görüntüleme altında trigeminal nevralji’nin nedeni olan  bir atardamarın yüz duyu hududuna olan basısını ortadan kaldırılmasıdır.

10. Ameliyat sonrası hastaların ağrısı geçer mi?

Yapılan cerrahi tedavi yolunda hastaların % 80′ den  fazlasında  ağrılar büsbütün ortadan kalkmaktadır. Tedavi  başarısı ağrının ortadan büsbütün kalkması ya da   kolay ilaçlarla tedavi edilebilir duruma gelmesidir.