Uzmanlar, ‘gizli takip’ e karşı uyarıyor!
Hayatımızın artık ayrılmaz bir kesimi olan toplumsal medya, insanların gündelik yaşantısında her anını paylaştığı bir mecra haline geldi. Uzmanlar, bu durumun mahremiyet meselesiyle birlikte bilinçsiz kullanımdan doğan “stalking” olarak isimlendirilen ve “gizli takip” manasına gelen yeni nesil Benlik hak ihlallerini gündeme getirdiğine dikkat çekiyor. Çocuklarla ilgili paylaşımlarda Özellikle dikkatli olunması davetinde bulunan Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, şuurlu medya okuryazarlığının kıymetinin ise altını çiziyor.
Üsküdar Üniversitesi Bağlantı Fakültesi Yeni Medya ve Gazetecilik Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, hayatımızın Kıymetli bir kesimi haline gelen toplumsal medyadaki hak ihlallerine ait değerlendirmede bulundu. Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, toplumsal medyada insanların her anını paylaşmasının, “stalking” olarak isimlendirilen ve gizli takip manasına gelen yeni nesil Benlik hak ihlallerini de gündeme getirdiğini söyledi.
Huzur bozmak için de stalking yapılabiliyor
Sosyal medya kullanıcıları ortasında sıklıkla kullanılan “stalk” kavramının, bir kişinin diğer bir kişiyi toplumsal medya hesaplarında araştırması, gözetlemesi ve paylaşımlarını incelemesi manasına geldiğini Anlatım eden Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, “Kimileri tarafından günahsız bir davranış olarak algılansa da toplumsal medyada huzur bozucu faaliyetler yürütme maksadıyla da stalking yapılabiliyor ve tehlikenin boyutları daha da artıyor.” dedi.
Gizlice izleme Türlü hatalar oluşturabilir
Sosyal medyanın insanların gündelik yaşantısında her anını paylaştığı bir mecra haline geldiğini kaydeden Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, “Gidilen yerler, Yıl dönümleri, kutlamalar, yemekler, etkinlikler toplumsal medyada günlük yaşantıda olan her şey Lahza ve Lahza paylaşılıyor. Mahremiyet sıkıntısıyla Bir arada bilinçsiz kullanımdan doğan dijital ısrarlı takip manasına gelen ‘Stalking’ üzere Benlik hak ihlalleri gündeme geliyor. Stalking (gizlice izleme) fiilinin toplumsal medya üzerinde Çeşitli cürümleri oluşturma ihtimali Laf konusu olduğundan dikkat edilmelidir.” ihtarında bulundu.
Stalking mağduriyeti kişinin hayatını etkiliyor
Stalking yani gizli izlemenin, toplumsal medyada Benlik hak ihlali olarak ele alınabilecek bir husus olduğuna dikkat çeken Ünal, “Avrupa Birliği üyesi ülkelerinin birçoklarının mevzuatında “stalking” sözü yer alıyor. Bir kişinin stalking mağduru olması için günlük işlerini yerine getirmede Önemli zahmet çekmesi, Amel yerinde verimliliğinin düşmesi, bedensel yahut ruhsal sıhhatinin bozulması, toplumsal alışkanlıklarının değişmesi ya da askıya alınması, ek Emniyet tedbirleri almak zorunda kalması, çocuklarını okuldan kendisi almak yerine aile fertlerinden birilerini yollaması üzere durumların gerçekleşmesi gerekiyor.” dedi.
Bazı ülkelerde cezai yaptırımlar uygulanabiliyor
Kişinin paylaşımlarının görünürlük ayarını “herkes” olarak ayarladığında, daha geniş kitleler tarafından izlenebildiğini kaydeden Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, “Böylece nihayet görülme vakti, çevrimiçi olduğu saat aralıkları, Yekün çevrimiçi olduğu süreyi (günlük), durum bildirisini, profil fotoğrafı geçmişi üzere pek Fazla bilgisi öbürleri tarafından takip edilebiliyor. gizli takibin bir şahıs tarafından ağır bir formda yapılmasıyla saplantı üzere sakıncalı durumlar da oluşabilmektedir. Şuurlu olmayan kullanım biçimleri ile daha Çok gündeme gelen stalk (gizli takip) davranışının cezai yaptırımları münakaşa hususudur.” dedi.
Almanya’da 3 yıla kadar mahpus cezası verilebiliyor
Almanya’da Alman Ceza Kanununun 238. hususuna nazaran stalking’in kabahat olduğunu Anlatım eden Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, “2017’den bu yana cürüm olarak yer almaktadır ve cezai yaptırımları Laf bahsidir. Bir insanı takip eden, gözetleyen, telefon yahut Öbür yollarla ısrarcı bir biçimde onunla temas kurmak isteyen, taciz ettiği kişinin hayatını Kıymetli ölçüde kısıtlayan ve ziyan veren tacizci kişi, Ceza Yasası’nın 238. unsuruna nazaran Nakit cezasına yahut 3 yıla kadar mahpus cezasına, ağır kabahat teşkil edecek durumlarda ise beş yıla kadar mahpus cezasına çarptırılmaktadır.” dedi.
İngiltere’de Nakit ya da mahpus cezası veriliyor
İngiltere’de de yalnızca ısrarlı takip hadiselerinde uygulanabilen iki başka durumun, 2012’de yürürlüğe giren Özgürlüklere Karşı Korunma Kanununun 11. hususunda hata olarak tanımlandığını ve cezai yaptırımlara tabi tutulduğunu Anlatım eden Ünal, “Buna nazaran, şiddete uğrama konusunda Önemli bir endişeye ya da tasaya yol açan ısrarlı takip halleri durumunda, failin 5 bin İngiliz sterlini isimli Nakit cezasına çarptırılabileceği bildirilmektedir. Ya da birtakım durumlarda isimli Nakit cezasına yahut altı aylık kısa müddetli mahpus cezasına ya da 5 yıllık mahpus cezasına ya da hem mahpus hem Nakit cezasına çarptırılabileceği belirtilmektedir.” dedi.
Ülkemizde de önlemler uygulanıyor
Ülkemizde stalking yaptırımları incelendiğinde 20 Mart 2012’de yürürlüğe giren 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Bayana Yönelik Şiddet Kanununda yer aldığına dikkat çeken Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, “Her ne kadar kanunun isminde aile ve bayan temel alınsa da ısrarlı takip (stalking) durumunda da Laf konusu kanun kararları uygulanabiliyor. Alınan karar doğrultusunda, stalking failinin, mağdurun bulunduğu konuta, okula, işyerine ya da mağdurun yakınlarına yaklaşmaması, mağduru irtibat araçlarıyla rahatsız etmemesi üzere kimi önlemler uygulanabiliyor.” diye konuştu.
Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, kelamlarına şöyle devam ett: “Yine Türk Ceza Kanunu kapsamındaki Özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı hatalar başlığı altında düzenlenen kabahatlerin oluşumuna sebebiyet verebilir. Örneğin, Türk Ceza Kanunun 132. Hususunda haberleşmenin kapalılığını ihlal kabahati vardır. Bireyler ortasındaki haberleşmenin içeriğini diğer tarafın isteği olmadan ifşa eden bireye cezai yaptırımlar uygulanmaktadır. Huzur bozucu faaliyetler yürütme amacıyla stalking yapılıyorsa, bununla ilgili de Türk Ceza Kanunu devreye girmektedir.”
Çocuklarla ilgili paylaşımlarda dikkatli olunmalı
Sosyal medya paylaşımları konusunda Özellikle ebeveynlerin dikkatli olması gerektiğini Anlatım eden Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, “Her ne kadar şahıs istekli ifşa yoluyla birtakım bilgilerini paylaşsa da, Kötü niyetli bireyler tarafından ele geçirilen ses, imaj, yazılı bilgi üzere malzemeler Üzücü emelli kullanılabiliyor. Bilhassa, ebeveynleri tarafından paylaşılan çocuklara ilişkin bilgiler de Üzücü niyetli bireylerin eline geçebiliyor ve dijital zorbalığa davetiye çıkartılıyor. Sharenting (İngilizce Parenting ile Share sözlerinden türetilmiş) olarak isimlendirilen, ebeveynlerin çocuklarını Türlü yollarla toplumsal medyada paylaşmasını husus Meydan kavram da daha Fazla çocuk hakları ihlalini husus alıyor. Dünyanın her yerinde ebeveynliğin sevinçlerini, zorluklarını paylaşmak ve hayatlarını belgelemek toplumsal bir norm haline gelmiş olsa da ebeveynlerin çocuklarının fotoğraflarını paylaşırken pek Fazla mevzuyu düşünmesi gerekiyor.” ikazında bulundu.
Çocuğun fotoğrafları ve şahsî bilgileri paylaşılmamalı!
Çocuğa ilişkin fotoğrafların öbürleri tarafından Üzücü niyetli olarak kullanılabileceğini belirten Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, “Bununla birlikte, pedofilinin günümüzde epey yaygın olduğu düşünülmelidir. Çocuğun çıplak, bezli ya da kısmen giyinmiş formda paylaşılan fotoğraflarının pedofili sitelerine koyulma ihtimali olabilmektedir. Tekrar paylaşımlarla birlikte, çocuğun isminin ve soyadının tam olarak verilmesi, doğum tarihi üzere bilgilerin paylaşılması üzere durumlarda, çocukların kimliklerinin çalınması riski vardır. ek olarak, paylaşımlarda pozisyon etiketlenmesi, çocuğun gittiği kreş ya da Okul hakkında bilgilerin internet ortamında verilmesi Üzücü niyetli bireyler açısından çocuğun kaçırılmasında ya da istismar edilmesine sebebiyet verebilir.” dedi.
Sanal dünyadaki tehlikeler göz gerisi edilmemeli!
Doç. Dr. Aylin Tutgun Ünal, şuurlu medya okuryazarlığının kıymetine dikkat çekerek kelamlarını şöyle tamamladı: “Ebeveynler, çocuklarına tanımadığı şahıslarla konuşmaması gerektiğini, meskende yalnızlarsa gelen bireye kapıyı açmamalarını, telefonda bilmediği bireylere bilgi vermemeleri gerektiğini öğretirken, sanal dünyada bu ihtarlara kulak vermeyi gerek kendileri gerek çocukları açısından göz gerisi edebiliyor. Kendilerinin, çocuklarının, eşlerinin bilgilerini, görsel fotoğraf ve görüntülerini sıklıkla paylaşabiliyor ve tehlikeye davetiye çıkıyor. Tehlikenin yanında Benlik hak ihlalleri de bu rahatlıktan nasibini alıyor. Sonuç olarak, toplumsal medya kullanımı ile ilgili olarak mahremiyet ve Benlik haklarına yönelik toplumsal kanaatin oluşmasına gereksinim bulunuyor.”
Kaynak: (BYZHA) – ak Haber Ajansı
