Yaşlılık periyodunun en Aka zorlanmalarından birisi olan kayıpların Kahramanmaraş merkezli meydana gelen afetle Birlikte epey ağır yaşandığını belirten uzmanlar; afetler sonrasında İhtiyar bireylerde en ağır olarak gözlemlenen hislerin endişe, kayıp, yas, acı ve depresif ruh hali olduğunu Anlatım ediyor. Öğr. Gör. İdil Arasan Doğan, İhtiyar bireylere afet sonrası süreçte sakin bir ses tonunda ‘her şey yoluna girecek’ üzere telkin edici telaffuzlar eşliğinde inançlı alanlar oluşturulmasını, mahremiyetlerinin gözetilmesini ve su, tesbih, yastık üzere eserlerle ahenginin kolaylaşırılmaya çalışılmasını tavsiye ediyor.
Üsküdar Üniversitesi Toplumsal Bilimler Enstitüsü uygulamalı psikoloji öğretim vazifelisi İdil Arasan Doğan, Birden gelişen afet durumlarında İhtiyar bireylerin yaşadığı his durumlar hakkında değerlendirmelerde bulundu ve ruhsal düzgün oluşlarının sağlanabilmesi için Kıymetli tavsiyeler paylaştı.
Yaşlı birey için olağan yaşantı süratlice sağlanmalı
Öğr. Gör. İdil Arasan Doğan, ‘Afet durumları İhtiyar bireylerin Ahenk sağlamış oldukları şartların ani değişimi olarak belirmekte olup, bu değişimlere nasıl Ahenk sağlanacağının yarattığı güçlü bir süreçtir’ dedi ve kelamlarına şöyle devam etti:
“Bu süreçte Kıymetli olan İhtiyar birey için olağan yaşantının bir Lahza Evvel sağlanmasıdır. Temel maksat afetlerle Bir arada vücuda, duyguya ya da dünyaya dair inançların sarsılması sonrasında beraberinde yaşanan kopmaların onarılması, kurulacak münasebet ve dayanaklarla bu temasların yine oluşturulmasıdır. Öncelikle ruhsal birinci yardımda Mevcut olan dertleri ve fizikî durumu müdahale olmaksızın anlaşılmaya çalışılmalı lakin ruhsal meseleler üzerine direkt soru sorulmamalıdır. Burada kilit nokta ruhsal triyajdır. Bunu yapacak görevlilerin Gerekli eğitimleri almış olmaları, ne Vakit ne yapacaklarını bilmesi hayli kıymetlidir. Bilhassa afet süreçlerinin yarattığı kırılgan durumlar, yaşlılık devrinin kendine has süreçleriyle yaşanabilecek kırılganlığı artırıyor. Maalesef ülkemizde yaşanan ve eşi gibisi olmayan Kahramanmaraş merkezli zelzeleden Fazla sayıda İhtiyar etkilendi. Bakımevinde kalan yaşlılarımızın ise sonrasında ne yapacağını bilemez halde yardıma muhtaç kalması da durumun çaresizliğini ortaya koydu.”
Ani kayıplara farklı boyutlarda reaksiyon veriyorlar
Yaşlılık periyodunun en Aka zorlanmalarından birisi olan kayıpların bu afetle Bir arada epey ağır olarak yaşandığını vurgulayan uygulamalı psikoloji öğretim vazifelisi Doğan, “Yaşlı bireyler devri itibariyle akran kaybı, eş kaybı, rol kaybı üzere birçok kayıpla karşı karşıya kalıyor. ani ve beklenmedik olan zelzele üzere afetlerde yaşanan kayıpları ise yaşlılar kendilerine nazaran farklı boyutlarda reaksiyonlar vererek karşılıyor. Bununla Birlikte gerçeği inkar etme, mümkün ve Mevcut olan demansiyel süreçlerin girişken göstermesi ile beliren unutkanlıklar, bilişsel aktivitelerde gerileme, yalnız kalma isteği ve içe çekilme belirtileri ağır olarak görülüyor. Kendince tahlil olarak düşündükleri ile sorunu çözemediklerinde ise gerginlik ve Tasa artıyor. Bu süreçler İhtiyar bireyde oryantasyonda bozulma ve davranışsal süreçlerde kötüleşme ile sonuçlanıyor.” diye konuştu.
Korku, acı ve Yas yaşıyorlar
Deprem üzere Birden gelişen afetler sonrası İhtiyar bireylerde en ağır olarak gözlemlenen hislerin dehşet, kayıp, yas, acı ve depresif ruh hali olduğunu Anlatım eden Öğr. Gör. İdil Arasan Doğan, “Burada oluşan beklentisel hisler kaygı, bir reaksiyon olarak ortaya çıkan kayıp, Yasa eşlik eden acı duygusu ve duygusuzluk olarak Anlatım edilebilecek durum ise depresyon olarak açıklanabiliyor. Yaşlıların bu travmayı en az hasarla atlatabilmesi için kişilerarası dayanak düzeneklerinin harekete geçirilmesi ve bakım süreçlerinin tez olarak devreye sokulması hayli değerli. Bu bağlamda yakınlarına süratlice ulaşım, Yemek ve suyun Amade bulundurulması ve bir yere sevki Gerekli ise karar önceliği gerekiyor.” dedi.
İhtiyaçları hazırda bulundurulmalı
Öğr. Gör. İdil Arasan Doğan, süreçte verilen suyun yaşlıların Ahenk sağlaması ve sakinleşmesini kolaylaştırdığını söyledi ve kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Uyum sağlamaya yönelik öteki objeler tesbih, yastık üzere eserler olarak düşünülebilir. Bunların yanı Dizi yaşlıların afetleri en az hasarla atlatabilmeleri, ‘o Lahza orada olmak ilkesi’ ile oluşacak psikososyal çalışmalar ve sakin bir ses tonunda ‘her şey yoluna girecek’ üzere telkin edici telaffuzlar eşliğinde inançlı alanlarının oluşturulmasına bağlıdır. Mahremiyetlerinin gözetilmesi, kullandıkları ilaç, gözlük ve işitme aygıtlarının evvelce yedeklerinin Amade bulundurulması, Şayet yaşlının demansı Mevcut ise kesinlikle daha evvelden Mevcut olan yer belirleyicisinin olması, isminin yer aldığı bir takının kullanılması üzere uygulamaların bu noktada önleyici ve hami müdahaleler ortasında yer aldığı söylenebilir. ek olarak İhtiyar birey Alzheimer’lı bir hasta ise muhtemelen bırakılan yerde durmayacaktır, bu nedenle epeyce dikkatli olunmalıdır. Afet alanında takviye veren kimselerin İhtiyar ve demanslı hasta ile irtibat konusunda eğitiminin sağlanması da epey kritiktir. Bunlarla Birlikte Amade halde bekletilecek acil afet bakım merkezlerinin oluşturulması epeyce pahalıdır.”
Disiplinlerarası Amel birliği ön plana çıkıyor
Disiplinlerarası Amel birliğinin Fazla Kıymetli olduğu bu süreçlerde geriatri – geropsikiyatri temelindeki kişilerarası yaklaşımların, hayatı gözden geçirmenin, bilişsel fonksiyonların aktivasyonuna yönelik ve Küme temelinde yapılacak çalışmaların aktif olacağını belirten Öğr. Gör. İdil Arasan Doğan, “Bir ümit aşılama olarak İhtiyar bireyin toplumsal iştirakinin sağlanması, işe yaramışlık hissinin desteklenmesi tahminen de süreçte en değerli Olumlu müdahale olarak görülebilir. ek olarak İhtiyar bireyin Birlikte yaşadığı ve bağlantıda olduğu aile üyeleri ile bakım verenler, bakım merkezi çalışanları ya da öteki hizmet veren bireylere yönelik yaşlılık, İhtiyar bakımı üzerine psikoeğitim verilmesi yaşlanan bir cemiyet olarak cemiyet ruh sıhhatimize katkı sağlayacak olup acil afet durumlarında önleyici bir düzenek olarak fonksiyon görecektir.” tabirlerini kullandı.
