Tatil Sonrası Adaptasyon Zahmeti Yaşanmasında 10 Değerli Hami Faktör
Tatil sonrasında ruh sıhhatinde ezaya yol açabilecek belirtiler;
Psikoloji Uzmanı Kln. Psk. Müge Leblebicioğlu Arslan, tatil sonrası iş hayatına adaptasyon zahmetinin birçok bireyde görülebildiğini söyledi. Arslan, hususla ilgili şu değerlendirmelerde bulundu, “Bu durum son derece olağandır. Lakin bu adaptasyon müddetinin uzaması bireylerin iş ve toplumsal hayatlarında bir ekip sıkıntıların oluşmasına neden olabilmektedir. Bireylerin tatil sonrası ruh sıhhatini olumsuz tarafta etkileyebilecek belirtiler şu halde sıralanabilir”
Sosyal belirtiler
İnsanlara karşı savunmacı bir tavır sergilemek, daima yanılgı bulmaya çalışmak, sorunları dışsallaştırmak, insanlara güvenmemek, iş yerinden ayrılmayı istemek, toplantılara ya da randevulara gitmek istememek üzere belirtiler görülebilir.
Zihinsel belirtiler
Muhakemede zahmet, düşük iş kalitesi, düşük verimlilik, konsantrasyonda zahmet, unutkanlık ve karar vermede zahmet üzere belirtiler görülebilir.
Duygusal belirtiler
Tükenmişlik hissi, isteksizlik ve ilgisizlik, olumsuz his tecrübesinde artış, öfke denetiminde zahmet, çok hassasiyet, öz inançta düşüş, kaygı dert ya da depresif belirtiler görülebilir.
Fiziksel belirtiler
Enerji kaybı ve yorgunluk, iştahsızlık uykuya dalmakta ya da uyanmakta zahmet ve bedensel ağrılar görülebilir.
Tatil sonrası adaptasyon zahmetinin yaşanmasında 10 değerli hami faktör
1. Güzel olma halini tek bir nedene bağlamaktan kaçının
Yapılan çalışmalar gösteriyor ki bireylerin hayattan aldıkları doyum ne kadar yüksekse ruhsal uygun olma halleri de o kadar yüksek olabilmektedir. Yüksek hayat doyumu için kişinin gerçekliği ile beklentisi ortasında bir istikrarın olması gerekir. Münasebetiyle hayattan aldıkları doyum yüksek olan bireyler bu sürece daha rahat ahenk sağlayabilmektedirler. Ömür doyumunu arttıran tek faktör tatil süreci değildir. Şahıslar güzel olma halini tek bir nedene ‘’tatile gitmeye’’ bağladıklarında sonucu hüsran olabilir.
2. Tatil sürecine dair gerçekçi beklentiler oluşturun
Tatile gitmeye yüklenen manalar gerçekçi boyutta olması, tatil sonrası sendorumunun oluşmasını engellemede son derece değerlidir. Örneğin; günlük hayatında işi ya da partneriyle sorunları olan birinin ‘’bir tatile gitsem kendimi çok yeterli hissedeceğim.’’ halinde düşünebilir ve bu kanısı bireyde tatile gitme isteğini harekete geçirebilir. Mevcut fikir tatil kavramına büyük beklentiler yükleyen bir fikirdir. Bu niyete sahip olan kişi mevut sorunun kendisini değil hissettiği duyguyu gidermek istiyor olabilir. Kişi tatile gittiğinde duygusal manada kendisini daha uygun hissedebilir, hissetmeyede bilir fakat tatil sonrası sorunun hala devam ediyor olması kişinin mevcut uygun hissetme beklentisine uymayacağından, bireylerin duygusal manada zahmetler yaşamasına neden olabilir. Bu nedenle bireylerin, tatilin kısa ve keyifli bir süreç olduğu fakat tatil kavramının güzel hissetme halini sonsuza kadar olumlu istikamette etkileyecek sihirli bir değnek olmadığını düşünmeleri ruhsal yeterli oluş ve yüksek adaptasyon açısından son derecede kıymetlidir.
3. İş hayatınızda var olan mevcut sorunları çözümlemeye odaklanın.
Yapılan çalışmalarda iş memnuniyet seviyesi yüksek olan şahısların tatil sonrası daha fazla yüksek adaptasyon gösterdikleri görülmektedir. Bununla birlikte iş hayatındaki sorunlar ya da düşük memnuniyet seviyesi kişiyi tatil öncesi de gerilime sokabilmekte ve ruh sıhhatini olumsuz istikamette etkileyebilmektedir. Hasebiyle tatil öncesi örneğin ‘sorun yaşanılan şahısla sorunu konuşma, yardım isteme ya da iş yeri değişikliği’ üzere mevcut soruna yönelik tahlil odaklı yaklaşımlarda bulunmak ruhsal yeterli oluş açısından son derece değerlidir.
4. Tatil öncesi işlerinizi biriktirmekten kaçının.
Tatile çıkmadan evvel biriken işlerinizi azaltabildiğiniz kadar azaltın. Böylece tatil sonrası gelen sorumluluklarla baş edebilmeniz kolaylaşabilir.
5. İş ve eğlenci hayatınızda istikrar kurun.
Dinlenme süreci yalnızca yıllık müsaade üzere tatil süreçleriyle bağlantılı değildir. Şahısların iş ve cümbüş hayatında bir istikrar sağlıyor olmaları ruh sıhhati açısından son derece kıymetlidir.
6. Tatil bitti diye kendinizi konuta kapatmaktan kaçının.
Tatil sonrasında hobilerinizle ilgilenin, toplumsallaşmaya vakit ayırın ve sevdiklerinizle birlikte vakit geçirin. Bilhassa spor yapmak serotonin hormonu seviyesini yükselterek, tatil sonrası hissettiğiniz olumsuz hissin yoğunluğunun azalmasına yardımcı olacaktır.
7. Tatil sonrasında işlerin bütününe birden odaklanmak yerine modüllere bölerek planlamalar yapın.
Planlamalar başlangıçta şahısta gerilim ve korku uyandırabilir. Fakat öncelikli tamamlanması gereken iş, proje ve toplantı üzere planların yapılması, belirsizliğin oluşturduğu olumsuz duyguyu azaltarak kişiyi uzun vadede rahatlatır.
8. Tatil sonrasında hayatınızla ilgili radikal kararlar vermekten kaçının.
Tatilin verdiği yüksek güç ve motivasyon sizi yeni planlamalar yapmaya ya da hayatınızla ilgili değerli kararlar almaya itebilir. Fakat yüksek motivasyonla üzerine düşünülmeden ve planlama yapılmadan ‘iş yeri değişikliği, taşınma, yeni ve değerli bir proje’ üzere alınan kararlar uzun vadede kişiyi olumsuz etkileyebilir.
9. Tatil sürecinde rutinlerinizi ve sisteminizi büsbütün bozulmasına mahzur olun.
Rutinler kişinin ruh sıhhatinde kıymetli bir hami faktördür. Tatil sonrası rutinlerde bozulmalar görülebilir. Bu süreçte günlük rutinize dönebilmek için kendinize vakit tanıyın. Bilhassa tatilden bir kaç gün evvel örneğin akşamları rutin saatlerinizde yatmak ve erken uyanmak üzere günlük rutinlerinize dönmeye çalışın.
10. Zorlandığınız durumlarda uzman dayanağı almaktan çekinmeyin.
Tatil sonrası adaptasyonda yaşadığınız zahmetler giderek artıyorsa mevcut durumla baş etmekte zahmet yaşıyorsanız, his yoğunluğunuzda bir azalma olmuyor ya da hissin şiddeti giderek artıyorsa, ve bu durum günlük hayatınızı, işinizi ve işlevselliğinizi olumsuz tarafta etkilemeye başladıysa bu durumda psikoterapi dayanağı almanız ruhsal uygun olma haliniz açısından epeyce kıymetlidir. (BSHA)
