Kimlik meçhullüğü ve erişim kolaylığı, zorbalığı teşvik ediyor…
Sosyal medya araçlarında farklı biçimlerde ortaya çıkan zorbalık, bireyler üzerinde Aka ölçekli tesirler yaratıyor. Elektronik ortamlarda en Fazla aşağılama, hakaret, tehdit, dışlama ve cinsiyetçilik halinde zorbalık çeşitleri ile karşılaşıldığını belirten uzmanlar; toplumsal medyada yer Meydan kimlik belirsizliğinin ve erişim kolaylığının dışlama, nefret söylemi ve rencide eden telaffuzları teşvik ettiğini Anlatım ediyor. Zorbalığa herkesin maruz kalabileceğinin altını çizen Dr. Yıldız Derya Birincioğlu Vural, “Elektronik ortamlardaki zorbalık çeşitlerinin neler olduğunu öğrenmek ile korunmaya başlanılabilir. Dikkat edilmesi gereken nokta ise, bireylerin zorbalık içeren paylaşımların dolanımına katkı sunmayı bırakmalarıdır” dedi.
Üsküdar Üniversitesi Bağlantı Fakültesi Yeni Medya ve Bağlantı Kısım Lideri Doç. Dr. Yıldız Derya Birincioğlu Vural, toplumsal medyada karşılaşılan zorbalığın uygulanma biçimleri ile zorbalık uygulayan şahısların özelliklerine değindi, toplumsal medya zorbalığına karşı konulmasını sağlayacak tavsiyelerini paylaştı.
Sosyal medyada farklı biçimlerde uygulanıyor
Genel olarak kendini rahatlıkla savunamayacak olan bireye yönelik bir şahıs ya da Küme tarafından kasıtlı olarak gerçekleştirilen saldırgan bir hareket, davranış ya da telaffuz olarak tanımlanan zorbalığın toplumsal medya araçlarında farklı biçimlerde ortaya çıktığını belirten Doç. Dr. Yıldız Derya Birincioğlu Vural, “Zorbalık bireyler üzerinde Aka ölçekli tesirler yaratıyor. Toplumsal medya mecralarının kendine has yapısı, toplumsal baskılar sebebiyle lisana getirilemeyen kanıların İç kısıtlamalardan geçmeden etkileşime girmesi ya da teşhir, linç ve iptal kültürünün İç içe geçmesi kimi toplumsal normların ve kıymetlerin değişimine neden oluyor. Günümüzde elektronik ortamlarda en Fazla alay, aşağılama, hakaret, tehdit, dışlama, yıpratma, cinsiyetçilik, linç, diğeri ismine hesap açma, insan karalama, dolaylı, ilişkisel ya da toplumsal zorbalık tipleri ile karşılaşılıyor.” dedi.
Otorite karşısında kanılarını söyleyemiyorlar
Doç. Dr. Yıldız Derya Birincioğlu Vural, toplumsal medyada yer Meydan ve siber zorbalık olarak adlendirilen bu zorbalığın en Kıymetli faktörlerinin başında mecranın kimlik meçhullüğü, disinhibisyon (baskılananın dışavurumu) ve erişim kolaylığı özelliklerine sahip olmasının yer aldığını söyledi ve kelamlarına şöyle devam etti:
“Bireyler bir kümenin içinde yer aldıklarında kendi içi kısıtlamalarını Denetim edip, tabirlerini itinayla seçerken Düzmece hesaplar kullandıklarında öz farkındalıklarını ve sorumluluklarını azaltıyorlar, olağanda yapmayacakları aksiyonları ve telaffuzları gerçekleştiriyorlar, daha rahat davranıyorlar ve kendilerine Hudut koymuyorlar. Öte yandan bireyler gündelik hayattan farklı olarak toplumsal medya mecralarında karşısındaki kişiyi etkilemek ve ikna etmek için performans sergiliyor, profillerini vitrine dönüştürerek sanal kimliklerini oluşturuyorlar. Gündelik hayatta bir otoritenin varlığında gerçek kanılarını söylemekten kaçınan bireyler, otoritenin en üye indiği toplumsal medya mecralarında karşısındaki kişinin statüsünü düşünmeden istediğini Anlatım ederek kendi sanal kimliklerini bu akran bağlantısı formu ile oluşturuyorlar. Yapılan çalışmalar, toplumsal medyada yer Meydan kimlik belirsizliğinin, disinhibisyonun ve erişim kolaylığının kaba, rencide edici küfür, daha az olumlu yorum, dışlama, fanatik nefret söylemi içeriklerini teşvik ettiğini gösteriyor. öbür faktörler ise eş zamansızlık ve siber mağduriyettir.”
Siber zorbalık ve siber mağduriyet ortasında bağlantı bulunuyor
Bireylerin gündelik hayatta irtibat kurarken Çehre yüze anlık yansılar verdiklerini, toplumsal medya mecralarında karşılaştıkları bir mesaja ise dakikalar ya da saatler sonra Geri bildirimde bulunabildiklerini Anlatım eden Doç. Dr. Yıldız Derya Birincioğlu Vural, “Mesajlarda, mesajlarda ve telaffuzlarda senkronize bir Vakit diliminin kullanılmaması, zorbalığı yapan kişinin empati kurması, pişmanlık duyması ve geribildirimlere anlık yanıt oluşturma talihini azaltıyor. Siber zorbalık ile siber mağduriyet ortasında organik bir münasebet bulunuyor. Bireyler kendisinin gördüğü ziyanı elektronik ortamlarda diğerine da Eda eğilimi gösterebilir. Bilhassa düşmanca hisleri aktarma ve intikam alma hissinin ağır bastığı bireyler sanal ortamda agresif ve yönlendirici davranışlar sergileyerek üstünlük gereksinimlerini gidermeye çalışabilir. Bu mecrada zorbalığın görünmez olması ya da zorbalığı yapan kişinin davranışlarının sonuçlarının farkına varamaması disinhibisyon tesirini de artırıyor.” dedi.
Homojen yapıya sahip değiller
Sosyal medya kullanıcılarının homojen bir yapıya sahip olmadıklarının altını çizen Doç. Dr. Yıldız Derya Birincioğlu Vural, “Sosyal medya kullanıcıları mecranın Olumlu ya da Olumsuz olmak üzere iki farklı özelliğinin besbellilik kazanmasını sağlıyor. Olumlu özellik olarak paylaşımlar iştirakçi kültürün yaygınlaşması, süratli bildiri iletimi ile insanlara çarçabuk ulaşıp örgütlenme alanı ve demokratik bir ortamın oluşmasına katkıda bulunuyor. Bilhassa kriz ve afet anlarında Lokal bilgiler, uyum bilgileri, ikazlar, Kıymetli bilgiler ve tavsiyelerin transferinde epey tesirli oluyor. Olumsuz özellik olarak ise paylaşılan bilginin hakikat ve güvenilirliğine dair Baş karışıklıkları, gözlemsel seçilim uygulamalarının yaygınlık kazanması, insan karalama tekniklerine sıklıkla başvurulması, teyit ya da doğrulama araçlarının faal kullanılmaması ve mesajların sorgulanmaması enformasyon/mesaj enflasyonuna neden oluyor. Bireylerin toplumsal medyadaki davranış örüntüleri ile beş faktörlü Benlik modeli (dışadönüklük, nevrotiklik, tecrübeye açıklık, uyumluluk, özdenetim) ortasında bağ olmasına Karşın bütün paylaşımları bu model ile açıklamak yanlışsız ve kâfi olamıyor.” diye konuştu.
Zorbalık cinsleri öğrenilerek korunma sağlanabilir
Öncelikle elektronik ortamlardaki zorbalık tiplerinin neler olduğunu öğrenmek ile korunmaya başlanabileceğini Anlatım eden Doç. Dr. Yıldız Derya Birincioğlu Vural, “Zorbalığın sonları çizilirse korunma yolları da belirlenebilir. ‘Benim etrafımda gerçekleşmez ya da benim başıma gelmez’ kanısından sıyrılmakta fayda var. Zorbalığa herkes maruz bırakılabilir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, bireylerin zorbalık içeren paylaşımların sirkülasyonuna katkı sunmayı bırakmalarıdır. Paylaşımların trafiği arttıkça izleyici kitlesi de artış gösterecek ve zorbalık aksiyonu normalleşerek legallik kazanacaktır. Elektronik ortamlarda uygulanan zorbalıkların yalnızca fail ve mağdur ortasında gelişen bir durum olmadığı, geniş bir izleyici kitlesine sahip olduğu ve bu sebeple de depresyon, tasa, boyun eğici tavır, öfke, kişilik hürmeti yitimi üzere ruhsal olarak Olumsuz istikamette tesirinin olduğu unutulmamalı.” dedi.
Kaynak: (BYZHA) – ak Haber Ajansı