Sıcaklarda Susuz Kalmak Böbrekleri Yoruyor!
Sıcak havaya bağlı bedenimizde terleme ve akciğerlerimizden nefes alıp vermekle sıvı kaybı olur. Böbreklerimiz bunu su emilimini arttırarak dengelemeye çalışır. Uzun müddet kâfi suya ulaşılamaması durumunda akut olarak böbrek hasarı gelişebileceğine işaret eden Nefroloji uzmanı Prof. Dr. Abdullah Özkök, hem sağlıklı hem de böbrek hastalığı olan şahıslar için değerli ikazlarda bulundu.
Susama hissinin beşerdeki en güçlü reflekslerden biri olduğunu ve direkt beyin tarafından yönetildiğini hatırlatan Nefroloji uzmanı Prof. Dr. Abdullah Özkök, bilhassa sıcak havalarda kâfi sıvı alımının tüm organlar için değerli olmakla birlikte bilhassa böbrek sıhhati açısından çok daha kıymetli olduğunu söyledi.
Susuzluğa bağlı böbrek hasarı geliştiğinde bulantı, kusma, halsizlik, kas ağrıları üzere belirtiler gelişebildiğini anlatan Prof. Dr. Abdullah Özkök, bu durumda bilhassa böbrek hastalığı olan şahısların böbrek işlev testlerinin denetim edilmesi, gerekirse damardan sıvı verilmesinin gerekebileceğine işaret etti.
Susuz Kalmak Riskli
Özellikle kronik böbrek hastalarının sıcaklarda daha dikkatli olması gerektiğine işaret eden Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi İç Hastalıkları ve Nefroloji uzmanı Prof. Dr. Özkök, mevzuyla ilgili şu bilgileri verdi: “Kronik böbrek hastalarının böbrekleri olağan insanlara nazaran daha hassastır ve daha çabuk bozulabilir. Hasebiyle susuzluk bu hastalar için daha tehlikelidir. Bu nedenle kronik böbrek hastalarına bilhassa yazın çok sıcaklarda güneş altına çıkmamalarını ve sıvı alımlarını arttırmalarını öğütlüyoruz. Bunun yanında kalp yetersizliği olan ve yüksek doz idrar söktürücü ilaç kullanan hastalarımızın da yazın çok sıcaklarda sıvı istikrarını sağlamaları daha zordur. Bu hastaları takip eden doktorlar tarafından idrar söktürücü ilaç dozları ayarlanacaktır. Böbrek taşı olan bireyler ise susuz kaldıklarında böbrek taşı sorunlarını daha sık yaşayabileceğini unutmamalı. Münasebetiyle bilhassa bu hastalarımız günde 2-2.5 litre idrar yapacak halde bol su içmeli.”
Diyalize Giren Böbrek Hastaları Sıvı Kısıtlaması Yapmalı
Böbrek hastaları için her ne kadar sıvı tüketimi değerli olsa da diyalize giren bireylerde bu durumun tam aykırısı olduğunun altını çizen Prof. Dr. Abdullah Özkök, bu küme hastalar için ihtarlarını şöyle sıraladı:
“Diyalize giren hastalarımızın birçoğunun idrar çıkışları olmadığı için bu hasta kümesinde olağanda sıvı kısıtlaması öneriyoruz. Zira çok sıvı alınması durumunda bedende biriken fazla sıvıya bağlı hipertansiyon ve kalp sorunları yaşanabiliyor. Bunun yanında yüksek sıcaklarda bu hastaların çok fazla dışarı çıkmamasını öneriyoruz ve sıvı kısıtlamasını bir ölçü gevşetiyoruz. Böbrek nakli hastalarımız ise bağışıklık sistemi baskılanmış olduğu için kesinlikle içtikleri suyun temizliğinden emin olmalı ve mümkünse şişelenmiş ve kapalı su tüketmeliler. Ayrıyeten böbreknakli hastalarımızın güneş altında ve sıcakta uzun müddet kalmalarını istemiyor ve kesinlikle gözetici güneş kremi kullanmalarını öneriyoruz.”
Şekerli İçeçek İçmeyin
Sıcak havalarda susuzluğu şekerli içeceklerle gidermeye çalışmanın böbrek hasarını artırabileceğini söyleyen Prof. Dr. Abdullah Özkök, bu mevzuyla ilgili olarak uzun müddet sıcakta çalışan Orta Amerika çiftçileri üzerinde yapılan bir araştırmayı örnek gösterdi. “Orta Amerika’da şeker pancarı tarlalarında çok sıcak altında uzun müddet çalışan insanlarda böbrek yetersizliği sıklığının çok artması üzerine araştırmalar yapılmış ve bu hastalarda böbrek hastalığının tekrarlayan sıcak gerilimine bağlı olabileceği bulunmuş. Bu durum yazın açık havada uzun müddet çalışan inşaat çalışanları ve öbür çalışanlar için de geçerli olabilir. Bununla birlikte çiftçilerinin şekerli içecekler ile susuzluklarını gidermeye çalışmasının böbrek hasarını çok arttırdığı gösterilmiştir. Sıcak havalarda çok şekerli, fruktoz-glukoz şurubu içeren meşrubatları katiyetle tercih etmemeliyiz. Pak saf su en güzel içecektir.”
Suyu Çam Şişeden İçin
Ayrıca plastik şişelerden su içine geçebilecek mikroplastiklerin de sıhhate ziyanlı olabileceğini hatırlatan İç Hastalıkları ve Nefroloji uzmanı Prof. Dr. Özkök, bu nedenle mümkünse cam şişe yahut cam damacanadan su içmenin uygun olduğunu söyledi. Susuzluğu gidermek için gün içinde içilebilecek sıvılar ortasında sodanın bulunabileceğini belirten Prof. Dr. Özkök, “Fakat günde 1 şişeden fazla içilmemeli. Bilhassa hipertansiyon ve böbrek taşı olanların düşük sodyum içeren sodaları tercih etmesi gerekir” diye konuştu.
Suyun Fazlası da Zararlı
“Su probleminde de ifrat ve tefrit kelam konusudur” diyen Prof. Dr. Abdullah Özkök, “Çok su içmek sağlıklıdır” sözünün de yanlış olduğunu belirterek mevzuyu şöyle açıkladı: “Bahsettiğim üzere beşerde susama hissi çok güçlü bir dürtüdür. Susadıkça gereğince su içen bir kimsede susuzluğa bağlı böbrek hastalığı beklemiyoruz. Lakin suyun fazlası da katiyetle ziyanlıdır. “Su zehirlenmesi” sonucu klinikte hiponatremi dediğimiz önemli durumlarla karşılaşabiliyoruz. Bu mevzuda da aşırılıklardan kaçınmalıyız. Susadıkça su içiyorsanız ve günde 2-2.5 litre civarında idrar yapıyorsanız bedeniniz için kâfi hidrasyonu sağlıyorsunuz diyebiliriz.” (BSHA)
