Concorde Yanılgısı Günlük hayatta sıkça duyduğumuz ‘O kadar da Nakit harcadık…’, ‘Bu imtihana aylarca çalıştım…’, ‘Bu okula yıllarımı verdim…’, ‘Bu alakaya Fazla emek verdim…” üzere cümlelerin psikiyatride “Concorde yanılgısı” denilen durumun örnekleri olduğunu belirten uzmanlar, bu yanılgının değişime, yeniliğe dirençli, aksiyona geçmekte zorlanan, ertelemeci ve geçmişe dair pişmanlıkları ağır yaşayan bireylerde daha sık görüldüğünü kaydediyor. Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, Concorde yanılgısının nitelikli, eğitimli, zeki yahut akıllı olmak üzere özelliklerden Müstakil olarak pek Fazla şahısta gözlemlenebilecek bilişsel bir kusur olduğunu Anlatım ediyor.
Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Erman Şentürk, psikiyatride “Concorde yanılgısı” olarak isimlendirilen duruma ait değerlendirmede bulundu.
Concorde Yanılgısı Zekadan Müstakil Bilişsel Bir Kusur !Olumsuz Sonucun Öngörülmesine Rağmen ısrarcı Olunuyor
Yrd. Doç. Dr. Erman Şentürk, Concorde yanılgısını, “Bireyin ağır efor, vakit, güç, Nakit harcadığı bir şeyin sonucunun mutsuzlukla, başarısızlıkla ya da ziyanla sonuçlanacağını bildiği halde ondan vazgeçmemesi ve sürdürmekte ısrarcı olması hali” olarak tanımladı. Şentürk, “Concorde yanılgısı, bir nevi ‘gelecekten vazgeçmek değerine geçmişe tutunmak’ biçiminde rasyonel olmayan bir karar Eda şeklidir” dedi.
Baş Ağrısı, Göz Hastalığının Habercisi Olabilir!
Ana Motivasyon Mükafatın Çekiciliğine Bağlı Oluyor
Bu vazgeçememenin altında yatan faktörlere değinen Yrd. Doç. Dr. Erman Şentürk, “Bu durum, beklenti teorisiyle açıklanmaktadır. Beklenti teorisine nazaran, bireyin belli bir Gaye doğrultusunda harcadığı efor, sonucundan beklediği fayda ve getiriyle gerçek orantılıdır. Bu nedenle davranış seçimi ve kişiyi sonuca götürecek anne motivasyon, kazanılacak mükafatın çekiciliğine ve ne kadar Dilek edildiğine bağlıdır. Bu durum, mükafatı kaybetme beklentisiyle karşı karşıya kalan ve bu durumu kabullenmekte zorlanan bireyin risk arayışına girmesine ve sonuçta Concorde yanılgısının ortaya çıkmasına neden olur” diye konuştu.
Günlük Ömürde Sık Rastlanıyor
Yrd. Doç. Dr. Erman Şentürk, Concorde yanılgısının “Batık maliyet yanılgısı” terimi ile davranışsal finans alanında sıklıkla kullanıldığını ve günlük ömürde da örneklerine rastlandığını belirtti ve kelamlarına şöyle devam etti:
“Concorde yanılgısı, yalnızca iktisat alanıyla kalmayıp birebir vakitte Türlü Ömür olaylarında yaptığımız bilişsel yanılgıları da açıklıyor. Concorde yanılgısına nazaran kişinin bir plana, programa, ilgiye, işe ya da okula yaptığı duygusal, maddi ya da zamansal yatırım ne kadar fazlaysa var olanı muhafaza ya da devam ettirme arzusu o kadar kuvvetli olur. ‘O kadar da Nakit harcadık…’, ‘Bu imtihana aylarca çalıştım…’, ‘Bu okula yıllarımı verdim…’, ‘Bu alakaya Fazla emek verdim…” üzere cümleler günlük hayatta sıklıkla karşılaştığımız birtakım Concorde yanılgısı örnekleridir. Lisanımızdaki ‘Zararın neresinden dönersen kardır’ atasözü, Concorde yanılgısına karşı koymak ismine verilebilecek en düzgün örneklerden biri olabilir.”
Dopamin Salınımı Da Etkileniyor
Bu yanılgının başlamasından Evvel ve esnasında beyinde Çeşitli değişikliklerin yaşandığını kaydeden Yrd. Doç. Dr. Erman Şentürk, “Yakın tarihte yapılan bir çalışma, beynin Ödül merkezinin birtakım bölgelerindeki dopamin salınımının, mükafatı yani batık maliyeti elde etmek için gösterilen uğraştan Aka ölçüde etkilendiğini ve batık maliyetin dopamin salınımı ile direkt bağlı olduğunu ortaya koymuştur” dedi.
Genç Bireylerin Etkilenme Olasılıkları Daha Fazla
İnsanın tabiatı gereği kimi bilişsel yanılgılara eğilimli olduğunu ve Vakit vakit mantıksız kararlar verebildiğini kaydeden Yrd. Doç. Dr. Erman Şentürk, “Bu durum, mantık çerçevesinde devinim ettiği varsayılan insanın, kararlarının altında birden fazla Defa içgüdülerinin ve hislerinin yatması ile alakalıdır. Concorde yanılgısı, nitelikli, eğitimli, zeki yahut akıllı olmak üzere özelliklerden Müstakil olarak pek Fazla bireyde gözlemlenebilecek bilişsel bir kusurdur. Bununla Bir arada değişime, yeniliğe dirençli, kabullenici, boyun eğen, aksiyona geçmekte zorlanan, ertelemeci, geçmişe dair pişmanlıkları ağır yaşayan, belirsizliğe tahammülsüz, sosyoekonomik seviyesi ve özdenetimi düşük insanlarda daha sık gözükmektedir. Genç insanların Concorde yanılgısından etkilenme olasılıklarının ileri yaştakilere nazaran daha Çok olduğu bilinmektedir” diye konuştu.
Concorde Yanılgısı Zekadan Müstakil Bilişsel Bir Kusur !Kaygı Bozukluğu Ve Depresyona Daha Çok Eğilimliler
Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Erman Şentürk, Concorde yanılgısına sahip bireylerin, öteki bireylere kıyasla tıbbi yardım ararken daha uzun müddet bekledikleri, Telaş bozukluğu, depresyon, somatizasyon bozukluğu, kumar oynama bozukluğu ve tıkınırcasına yeme bozukluğu üzere birtakım psikiyatrik tablolara daha eğilimli olduklarının ortaya konduğunu kelamlarına ekledi. (BSHA-Bilim Ve sıhhat Haber Ajansı)
