Böbreklerin Sağlıklı Olup Olmadığını Görmek İçin İdrar Analizi ve Kan Kreatin Bedellerine Birlikte Bakılmalı!

Böbrek sıhhatinin başta kalp ve damar sistemi olmak üzere tüm organları etkilediğini söyleyen Nefroloji uzmanı Prof. Dr. Abdullah Özkök, bilhassa kronik böbrek hastalıklarının sinsi ilerlemesi nedeniyle hastaların semptomları göremediğini söyledi. Böbreklerin sağlıklı olup olmadığın görebilmek için kan kreatin kıymetleri ve idrar analizinin birlikte bakılması gerektiğine işaret etti.

Fazla tuz tüketiminden obeziteye, hareketsiz hayattan genetik etkenlere kadar birçok etken böbrek hastalıkları için taban hazırlayabiliyor. Bununla birlikte uygun çalışmayan böbreklerin çok daha önemli problemlere neden olabileceğini söyleyen Nefroloji uzmanı Prof. Dr. Abdullah Özkök, bilhassa diyabet, hipertansiyon, taş hastalığı ve ailesinde böbrek hastalığı olan şahısların rutin olarak böbrek sıhhati açısından takibinin çok değerli olduğunu söyledi.

Ailesinde Böbrek Hastalığı Olanlar Dikkat

Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Nefroloji uzmanı Prof. Dr. Abdullah Özkök’ün verdiği bilgiye nazaran, toplumda en sık görülün böbrek hastalıklarının başında, şeker hastalığına bağlı gelişen diyabetik nefropati geliyor. Sıhhatsiz beslenme, obezitenin artması hareketsiz hayat üzere birçok etkene bağlı olarak diyabet sıklığının giderek artmasının yakın gelecekte diyabetik nefropati hadiselerinde da artışa neden olabileceğine işaret eden Prof. Dr. Abdullah Özkök, böbrek hastalıklarıyla bağlantılı başka problemlerle ilgili şu bilgileri verdi:

“Böbrek hastalığına yol açan İkinci en sık hastalık ise hipertansiyondur. Burada artan tuz tüketiminin çok makus tesirler yarattığını söyleyebilirim. Türk Nefroloji Derneği kayıtlarına nazaran son periyot böbrek yetersizliği hastalarının yüzde 36’sında böbrek hastalığı sebebi şeker hastalığı, yüzde 26’sında ise hipertansiyondur. Başka en sık sebepler glomerulonefritler, polikistik böbrek hastalığı ve böbrek taşlarını sayabiliriz. Polikistik böbrek hastalığı genetik bir hastalıktır, hastalığın genetik geçiş oranı yüksektir. Bundan ötürü ailenin bir bireyinde bu hastalık saptandığında, başka aile bireylerinin de incelenmesi gerekir. Birebir formda birtakım glomerulonefrit ve taş tipleri de genetik ve ailesel olarak geçebilmektedir. Bu yüzden ailede böbrek hastalığı olan bireylerin böbrek sıhhati açısından denetim edilmesinde yarar vardır.”

İyi Çalışmayan Böbrek Tüm Sistemi Etkiliyor

Böbreklerin bedendeki toksik unsurların atılması, sıvı istikrarı ve kan üretimini sağlayan hormonların salgılanması üzere kıymetli misyonları olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Abdullah Özkök, “İyi çalışmayan böbreklerin toksik hususların bedende birikmesi, kalbin güzel kasılamaması, kalp etrafında sıvı birikmesi, damar tıkanıklıkları ve damar duvarında kireçlenme, bedende fazla sıvı birikimine bağlı olarak akciğerlerde sıvı toplanması ve akciğer ödemi, kâfi hemoglobin üretilemediği için kansızlık üzere birçok sorunu da beraberinde getirecektir” diye konuştu.

Böbrek Yetmezliği İleri Evre İse

Böbrek hastalıklarının en sorunlu tarafının çok sinsi ilerlemesi olduğunu belirten Prof. Dr. Özkök, bahisle ilgili şu bilgileri verdi: “Böbrek hastalıklarında başlangıçta halsizlik, gece sık idrara çıkma üzere hafif şikayetler görülür. Öbür organları da etkileyen daha önemli bulgular ortaya çıktığında ise ekseriyetle hastalık çok ilerlemiş ve birtakım hastalarda maalesef geri dönüşümü olmayan evreye geçmiş olur.”

Kandaki Kreatin Bedeli Ne Manaya Geliyor

Böbrek hastalıklarının ekseriyetle idrarda protein yahut kan kaçağı halinde başlayarak en son evresinde süzme işlevlerinde bozukluğa ve kan kreatinin kıymetlerinde artışa neden olduğunu anlatan Prof. Dr. Abdullah Özkök, “Dolayısıyla idrar analizi yapmadan yalnızca kan tahlillerindeki kreatinin bedellerine bakarak kimseye böbreklerin sağlıklı denilemez” dedi. Prof. Dr. Abdullah Özkök, bu nedenle çocukluk çağından başlayarak herkesin idrar analizi ve kan kreatinin bedellerinin denetim edilmesinin asemptomatik, belirti vermeyen böbrek hastalıklarının yakalanması açısından kıymet çok değerli olduğunun altını çizdi. Prof. Özkök kelamlarına şöyle devam etti: “Kan kreatinin bedeliniz olağan olabilir lakin çok önemli böbrek hastalığınız olabilir. Bu yüzden kolay tam idrar analizinin gözden kaçırılmaması ve denetimlerde kesinlikle bakılması gereklidir.  Kanda kreatinin bedelinin, tam idrar analiziniz ve üriner sistem ultrasonunuzun üçü birden olağansa böbrek sıhhatiniz çok yüksek bir ihtimalle güzel olduğu söylenebilir. Bu üç tetkik de böbrek sıhhatini değerlendirmede için çok kıymetlidir.”

Diyabet Hastaları Yılda Bir Denetimden Geçmeli

Diyabet, hipertansiyon, taş hastalığı ve ailesinde böbrek hastalığı olan bireylerin rutin olarak böbrek sıhhati açısından takibinin yapılması gerektiğinin altını çizen Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Nefroloji uzmanı Prof. Dr. Abdullah Özkök, “Özellikle diyabet hastalarının hiçbir şikayetleri ve böbrek hastalığı olmasa bile en az yılda bir defa kanda kreatinin kıymeti, tam idrar analizi ve idrarda albümin kaçağı açısından denetim edilmesi gerekir. Bu hastalıklara bağlı böbrek tutulumu olan hastalar, hastalık durumlarına nazaran daha sık da takibe gereksinim duyabiliyor.”

Fazla Tuz Tüketimi Böbrekleri Bozabilir 

Toplumsal olarak böbrek sağlımızı korumak için öncelikle diyabet ve obeziteyle gayret edilmesi gerektiğine işaret eden Prof. Dr. Abdullah Özkök, alınması gereken tedbirler konusunda şunları anlattı: “Fruktoz ve glukoz şurubu içeren içeceklerden mümkün olduğunca uzak durmalıyız. Tuz tüketimini azaltmalıyız. Siz her ne kadar yemeklerinize tuz eklemiyorsanız da şayet fast-food ve hazır, işlenmiş besin tüketiminiz fazlaysa, çok yüksek oranda tuz tüketiyorsunuz demektir. Tansiyon bedeliniz olağan olsa bile fazla tuz tüketimi böbrek sıhhati açısından sakıncalı olabilir.” (BSHA)