Jinekolojik Kanserler Hakkında Yanlışsız Bilinen 6 Yanlış!
Ülkemizde göğüs kanserinden sonra bayanlarda en sık görülen jinekolojik kanserleri rahim, rahim ağzı ve yumurtalık kanseri oluşturuyor. Bayan Hastalıkları ve Doğum, Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Mete Güngör “Jinekolojik kanserler bayanlarda en sık görülen birinci 10 kanserden 3’ünü oluşturuyor. Bunlardan yumurtalık kanseri 5. sırada, rahim kanseri 7. sırada, rahim ağzı kanseri de 9. sırada yer alıyor. Bu kanserler ortasında yalnızca rahim ağzı kanserinin tesirli bir tarama programı bulunuyor. Yumurtalık kanseri son derece sinsi olduğundan ekseriyetle teşhis konulduğunda ileri evreye ulaşmış oluyor. Rahim kanseri ise çoklukla menopoz sonrası kanama ile kendini gösterip, erken teşhis edildiğinde büyük bir kısmını büsbütün tedavi edebiliriz. Yumurtalık ve rahim kanserinin tesirli bir tarama programı olmasa da nizamlı aralıklarla yapılacak jinekolojik muayenelerle hastalığın erken teşhisi ve tedavisi mümkün olabiliyor” dedi. Kadın kanserleri konusunda toplumsal farkındalık olmadığı için, çoğunlukla kanserlere ileri evrede teşhis konulduğunu, toplumda hakikat bilinen birtakım yanlışların da erken teşhis imkanını ve tedaviyi olumsuz etkilediğini belirten Prof. Dr. Mete Güngör, Eylül-Jinekolojik Kanserler Farkındalık Ayı kapsamında yaptığı açıklamada, jinekolojik kanserler hakkında yanlışsız bilinen 6 yanlışı anlattı, kıymetli ihtarlar ve tekliflerde bulundu.
Ailemde hiç kanser yok, münasebetiyle risk altında değilim: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Yakın aile bireylerinde kanser olmasının riski artırdığını belirten Prof. Dr. Mete Güngör, kanserlerin büyük kısmının rastgele bir mutasyon yahut aile kıssası olmadan çevresel ve hormonal faktörler ile yanlış ömür alışkanlıklarından meydana geldiğini söylüyor. Tüm tipler incelendiğinde yalnızca yüzde 10-15 ortasında kalıtsal kanser tipine rastlandığını kaydeden Prof. Dr. Mete Güngör şöyle konuşuyor: “Bu çeşitler çoklukla; göğüs, yumurtalık ve kalın bağırsak kanserleridir. Örneğin; kalıtımsal geçen BRCA1 ve 2 mutasyonları varsa göğüs kanseri mümkünlüğü yüzde 85, yumurtalık kanseri olma ihtimali ise yüzde 20-40 civarındadır. Ancak ailede bulunan bu genler çocuklara aktarılsa bile kanser mümkünlüğü yüzde 100 demek değildir. Ayrıyeten bu çok bilinen mutasyonlar dışındaki birtakım genetik bozukluklarda da kanser kalıtsal olabilir.”
Hiçbir şikayetim yok. Neden kanser taraması yaptırayım ki?: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Jinekolojik kanserler ortasında rahimağzı kanserinin tarama programı bulunuyor. Tarama 21 yaşında başlıyor ve 70 yaşına kadar 3 yılda bir devam ediyor. Bu kanserler belirti verdiğinde ‘geç kalınmış’ olarak kabul ediliyor. Bu nedenle kanser taramasının rastgele bir belirti olmadan yapılması gerektiğini belirten Prof. Dr. Mete Güngör “Düzenli rahimağzı kanseri taraması yaptıran bayanlar çok nadiren rahimağzı kanserine yakalanırlar. Yumurtalık kanserlerinin ve rahim kanserinin tesirli bir tarama yolu yoktur. Lakin rastgele bir şikayet olmasa da nizamlı aralıklarla jinekolojik muayenelerin yapılması bu hastalıkların erken teşhisinin konulabilmesine ve tedavi edilebilmesine imkan sağlar.” diyor.
Rahim ağzı kanseri kalıtsal olarak aileden gelir: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Rahim ağzı kanserinin nedeninin, cinsel yolla bulaşan HPV virüsü olduğunu belirten Prof. Dr. Mete Güngör, lakin bu virüsü alan herkesin kanser olacağının da düşünülmemesi gerektiğini söylüyor. Rahim ağzı kanserinde ailesel bir geçiş bulunmadığını kaydeden Prof. Dr. Mete Güngör, ailesinde rahim ağzı kanseri olanların fazladan bir risk altında olmadığına dikkat çekiyor.
HPV tespit edildiğinde konizasyon yapılırsa HPV’den kurtulurum: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Prof. Dr. Mete Güngör “HPV enfeksiyonunun tespit edilmesi rahim ağzında bir bozukluk olduğunu göstermez. Şayet smear testinde hücre anormallikleri görülür ve kolposkopik biopside rahim ağzında kanser öncesi lezyon denilen bir bozukluk tespit edilirse o vakit cerrahi süreçle (konizasyon) temizlenir. Yapılan bu süreç yalnızca rahim ağzındaki bu hücresel bozuklukları temizler, HPV virüsünü temizlemez. HPV virüsü rahim ağzındaki olağan hücreler içinde bulunmaya devam eder. HPV yalnızca bağışıklık sistemi sayesinde temizlenir” diyor.
HPV enfeksiyonu geçirdiğim için artık aşı işe yaramaz: YANLIŞ!
DOĞRUSU: HPV enfeksiyonu geçirmiş olsun ya da olmasın 45 yaşına kadar erkek-kadın herkese aşı HPV aşısı yapılabileceğini belirten Prof. Dr. Mete Güngör şöyle konuşuyor: “Aşı; mevcut HPV enfeksiyonunu tedavi etmez, korunmak için yapılır. Lakin yapılan çalışmalar; HPV nedeniyle rahim ağzında meydana gelmiş bozukluklardan sonra HPV aşısı yaptıranlarda, aşı yaptırmayanlara nazaran daha büyük oranda güzelleşme olduğunu göstermektedir. HPV aşıları 3 doz halinde toplam 6 ay içinde yapılır. Bu 3 doz yapıldıktan sonra bir daha tekrarlanmasına gerek yoktur. Aşılar içinde bulunan HPV tiplerine karşı ömür uzunluğu müdafaa sağlarlar.”
Jinekolojik kanserlerin tedavisi sonrası çocuk sahibi olunamaz: YANLIŞ!
DOĞRUSU: Üreme çağında, çocuk sahibi olmak isteyen bayanlarda kanserin evresine nazaran tedavi yapılarak, hastanın doğurganlığının korunması mümkün olabiliyor. Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Mete Güngör “Rahim kanseri üreme çağında çok ender görülür fakat üreme çağında görülen hastalık erken evrede ise 6-12 ay hastalığı hormonal tedavi ile baskılayıp hastalara çocuk sahibi olabilmeleri için fırsat sağlanabilir. Yumurtalık kanseri her yaşta görülebilir. Genç hasta kümesinde hastalık tek bir yumurtalıkta hudutlu ise öbür yumurtalık ve rahim korunarak ameliyat yapılır. Rahim ağzı kanseri de erken yaşlarda görülebilir. Hastalık erken evrede ise rahim gövdesi korunarak yalnızca rahim ağzı çıkartılarak ameliyat yapılabilir ve böylelikle doğurganlık kapasitesi korunur. Şayet rahim korunamayacak durumda ise yumurtalıklar korunur ve ameliyat sonrası muhtemel ışın tedavisinin tesirinden korumak için karnın üst bölgelerine asılarak ışın tedavisi alanından çıkartılır. Bu sayede hasta gelecekte isterse kendi yumurtaları ile taşıyıcı anneden çocuk sahibi olabilir.” diyor. (BSHA)