“Çoğu çocuk için Ara tatiller cümbüş, dinlenme ve aktivite manasını taşıyor ve çocuğun gelişimini müspet istikamette etkileyebiliyor. Fakat birtakım çocuklar için ise birebir tesirden bahsetmek daha Güç olabiliyor…” İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi’nden Klinik Psikoloji Uzmanı Psk. Müge Leblebicioğlu Arslan, bilgilendirmelerde bulundu.

Her sene olduğu üzere bu yılda eğitim öğretim periyodunda bir periyodunu daha geride bırakıp yeni bir periyoda merhaba demeden Evvel çocuklar ve yetişkinler için Ufak bir mola süreci olarak isimlendirebileceğimiz Aralık tatil sürecine girmek üzereyiz.

Çoğu çocuk için Aralık tatiller cümbüş, dinlenme ve aktivite manasını taşıyor ve çocuğun gelişimini olumlu tarafta etkileyebiliyor. Lakin kimi çocuklar için ise birebir tesirden bahsetmek daha Sıkıntı olabiliyor. Bilhassa dikkatini odaklama ve sürdürmekte Sıkıntı yaşayan ya da dikkat eksiliği hiperaktivite tanısı olan çocuklarda Aralık tatiller çocuğun akademik yaşantısını, toplumsal alakasını ya da konut yaşantısını velhasıl yaşantısının bütünü üzerinde bozucu bir tesir oluşturabiliyor. 

Ara tatiller DEHB’ li çocuklar için hayli önemli!

Dikkatsizlik, çok hareketlilik, dinlemiyormuş üzere görünme, verilen misyonları sürdürememe, eşyaları unutma ve dürtüsellik dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun en bariz semptomları ortasındadır. Lakin bütün bu belirtilere sahip olmak teşhis almak için Biricik başına kâfi değildir. Bu noktada uzman değerlendirmesi epey değerlidir. Zira her ne kadar dikkat eksikliği üzere gözükse de ailesi tarafından duygusal gereksinimleri karşılanmayan ya da ayrılık telaşı yaşayan bir çocukta da derslere odaklanmakta zahmet görülebilir. Münasebetiyle her hareketlilik ya da konsantrasyonda, zahmet dikkat eksikliği demek değildir. Dikkat eksikliği bir sonuçtur. Bu sonuca neden olan sürdürücü faktörlerin belirlenmesi çocuğun biyo-psiko-sosyal gelişimi açısından epeyce değerlidir. DEHB genetik geçişi yüksek olan bir Arıza olmasıyla Bir arada tam olarak nedeninden bahsetmek Muhtemel değildir. Bu sebeple bozukluğu engellemekten çok erken periyotta ayrım etmek, aile bireylerini bu rahatsızlık konusunda bilgilendirmek ve farkındalık seviyesini arttırmak nihayet derece kıymetlidir. 

Ara tatiller çocuğun ruh sıhhati üzerinde Kıymetli bir tesire sahiptir. Lakin burada tatilin kendisinden fazla bu sürecin nasıl geçirildiği ruhsal âlâ oluş açısından Aka bir rol oynamaktadır. Tatil devrinde ailelere teklifler:

• Okul sürecinde Mevcut olan sistemi korumak ve rutinleri sürdürmek nihayet derece kıymetli. Rutinler her çocukta olduğu üzere dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda da esirgeyici bir tesire sahiptir. DEHB’li çocuklar değişime adapte olmakta zahmet yaşayabilirler. Rutinler adaptasyonu kolaylaştırarak çocuğu inançta hissettirir ve semptomları üzerinde azaltıcı bir tesir oluşturur. 
• Tatil sürecinde de çocuğunuzun akademik maharetlerini destekleyin. Örneğin, çocuğunuzun öğretmenleriyle irtibata geçerek takviye alması gereken mevzuları belirleyebilirsiniz. 
• Çocuğunuzun kişilik hürmetini zedeleyecek damgalayıcı kelamlardan kaçının. Örneğin, ‘Bilerek yapıyorsun. Şımarıksın. Tembelsin.’ üzere bütün bu kelamlar çocuğunuzun esasen baş etmekte zorlandığı süreci daha da zorlaştırarak ruh sıhhatini Olumsuz tarafta etkiyebilir. Bunun yerine çocuğunuzun Olumlu istikametlerini destekleyin ve potansiyelini ortaya koyabilecekleri ortamlar hazırlayın. Örneğin, çocuğunuz fotoğraf yapmayı seviyorsa onun bu özelliğine Olumlu vurgularda bulunun, ona kullanabileceği malzemeler alabilir ya da isterse kursa gitmesi konusunda dayanak olabilirsiniz. 
• Sosyal aktivite alanları oluşturun. Toplumsal aktiviteler çocuğun Mevcut olan gücünü atmasında Yardımcı olur, toplumsal bağlarını, fizikî ve ruhsal gelişimini güçlendirir. Çocuğunuzla Birlikte konut içerisinde ya da mesken dışında planlamalar yapın. Planlamaları yaparken ona seçenekler sunarak fikrini sorun. Kimi durumlarda bütün seçimleri ona bırakabilecek alanlar oluşturun. Yapılacak aktiviteleri somutlaştırın ve bir takvime yazın. önemli olduğunu düşündüğünüz kısımları fosforlu kalemler kullanarak belirtin. Böylelikle çocuğunuz ne Vakit ne yapacağını bilecektir. Somutlaştırma süreci mesken içi kurallarda da uygulanabilir. 
• Zamanı planlamakta ve yönetmekte zorluk yaşayan çocuğunuz ekran karşısında geçirdikleri süreyi ayrım edemeyebilir. Ekran mühleti için Hudut koyun. Gün içerisinde çocuğunuzla sohbet edin. Kendisini nasıl hissettiği ya da gün içerisinde neler yaptığı hakkında Aleni uçlu sorular sorun. 
• Ara tatiller kıymetlendirme, tedbire ve müdahale sürecinin başlaması ve devam etmesi için Aka bir fırsat. Lakin ne yazık ki birden fazla Ana bu durumu göz gerisi edebiliyor. Bilhassa okulların kapanmasıyla çocukların semptomlarında yalancı sönmeler görülebilir. Bu durum ailelerde durumun daha uygun gittiğine ya da artık takviyeye muhtaçlık olmadığına dair fonksiyonel olmayan kanılara itebilir. Bu durumu ateş gözükmediği için kapandığını zannettiğimiz ocaklara benzetiyorum. Süreci tamamlanmamış yani kapatılmamış ocaktan ateş gelmiyor diye kapandığını zannederek devam edebiliyoruz. Biriken ve müdahale edilmeyen semptomlar okulların açılmasıyla Bir arada adeta o gazın patlaması üzere ne yazık ki patlak verebiliyor. 

Unutulmamalıdır ki kıymetlendirme ve müdahalede psikiyatrist, klinik psikolog, Ana ve Muallim Amel birliği nihayet derece kıymetlidir. Ayrıyeten teşhise Yardımcı olmak ve pahalandırmak maksadıyla psikologlar tarafından çocuğun yaşına ve gelişimine Müsait test uygulanması Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğunda erken teşhis ve müdahale süreci açısından epeyce kıymetlidir.

Kaynak: (BYZHA) – ak Haber Ajansı