Yaz mevsimi tüm güzellikleriyle gelse de hava sıcaklıklarındaki artış ile tatil döneminin açılması nedeniyle tabiatta ve denizde daha fazla vakit geçirmemiz, birtakım tehlikeleri de beraberinde getiriyor.

Yaz Ayında Bu 4 Tehlikeye Dikkat!Yaz ayında güneş çarpması, böcek ısırıkları, suda boğulma ve burun kanamaları en sık görülen sıkıntılar ortasında birinci sıralarda yer alıyor. Özelikle çocuklar, yaşlılar, kronik hastalıkları olanlar ve gebeler, bağışıklık sistemleri ile beden sıvı-elektrolit istikrarlarının daha hassas olması nedeniyle daha fazla risk altındalar! Dr. Rıdvan Acar, yaz mevsiminde sıkça karşılaşılan bu meselelerde birinci yardımın yanlışsız yapılmasının yaşamsal değer taşıdığına dikkat çekerek, “İlk yardım uygulamaları sıhhat çalışanı gelene kadar şuurlu bir biçimde uygulandığında hayat kurtarabiliyor. Örneğin suda boğulmada, eğitim almış şahıslar tarafından temel ömür dayanağı sağlanırsa, kişinin kurtulması muhtemeldir. Yahut yılan ısırmalarında birinci yardım uygularken ısırılan yeri emmek üzere yapacağımız bir yanılgı bize ve hastaya ölümcül bir ziyan verebiliyor.” diyor. Acar, yaz aylarında sık görülen sıkıntılarda neler yapılması gerektiğini anlattı; değerli teklifler ve ihtarlarda bulundu!

Güneş Çarpması

Yaz aylarında güneş altında uzun müddet kalmak; güneş çarpması, güneş yanıkları, kimi cilt hastalıklarının alevlenmesi, uzun periyotta ise cildin yaşlanması ile cilt kanseri risklerini ortaya çıkarıyor. Güneş çarpması; güneş ışınlarına uzun mühlet maruz kalmaya bağlı olarak baş ağrısı, bulantı, şuur bulanıklığı ve yüksek ateş üzere semptomlarla kendini gösteriyor. Tedavide geç kalındığında kalıcı karaciğer ve böbrek işlevi kayıplarına, hatta mevte bile yol açabildiği için güneş çarpmasına erken müdahale yaşamsal kıymet taşıyor.

Ne Yapılmalı? 

• Sıcak çarpmasında kişiyi serin bir yere alın ve soğuk kompres yapın.
• Bol sıvı tüketip istirahat etmesini sağlayın.
• Mümkünse ılık duş aldırın. Duş yapamıyorsa baş, koltuk altı ve kasık bölgelerine soğuk suyla ıslatılmış bez yerleştirin. Bu kompresi 20 dakika nizamlı olarak uygulayın.
• Buna karşın durumunda değişiklik görülmüyorsa, kusma ihtimaline karşı yan yatırıp vakit kaybetmeden sıhhat kuruluşuna başvurun yahut tıbbi yardım çağırın.

Böcek Isırmaları

Yaz aylarında sık görülen sıkıntılardan biri de böcek ısırmaları oluyor. Ülkemizde en sık sivrisinekler, arılar ve kene ısırmaları görülüyor. Böcek ısırıkları ciltte kızarıklık ve döküntü oluşmasına yol açıyor. Bunlar ağrılı olabiliyor, bazen de çok kaşınabiliyor. Ayrıyeten enfeksiyonlar da gelişebiliyor. Böcek ısırıklarında birtakım şahıslarda hafif bir alerjik tepki oluyor; ısırığın etrafındaki geniş bir alan şişiyor, kızarıyor ve ağrılı hale geliyor. Alerjik bünyeli şahıslarda ise teneffüs zahmeti, baş dönmesi ve yüzde şişme üzere önemli bir alerjik tepki meydana gelebiliyor, bu durum acil tıbbi tedavi gerektiriyor. Dr. Rıdvan Acar, ısırılan bölgede irin ve apse üzere iltihap belirtileri varsa ve bunlar 2 gün içinde geçmemişse vakit kaybetmeden hastaneye başvurmanız gerektiği ihtarında bulunarak, “Zira bu durum böceğin zehirli olabileceğine ve enfeksiyona işaret edebiliyor, tedavide geç kalındığında da tehlike arz ediyor” diyor.

Ne Yapılmalı? 

• Böcek sokmalarında: Böcek ciltte ise öncelikle böceği steril bir cımbızla uzaklaştırın. Sonrasında bölgeyi sabun ve suyla yıkayın. En az 10 dakika boyunca soğuk kompres yapmak ve mümkünse ısırılan bölgeyi üste kaldırmak, oluşan şişliği azaltmaya yardımcı olacaktır. Enfeksiyon riskini azaltmak için bölgeyi tahriş etmekten de kaçının.
• Arı sokmalarında: Yapmanız gereken birinci şey, arının iğnesini çabucak çıkarmak olmalı. Süratli müdahale sayesinde iğneden salınan zehrin yayılmasının önüne geçileceği için oluşabilecek tepkilerin şiddetlenmesi engelleniyor. Lakin dikkat! İğneyi cildi sıkarak çıkarmak daha fazla zehrin bedene yayılmasına neden olabiliyor. İğneyi çıkardıktan sonra sıkıntılı bölgeyi cildi rahatlatması, kir ile varsa zehrin bölgeden temizlenmesi için soğuk su ve sabunla yıkayın. Zehrin beden tarafından daha az emilmesi ve şişliğin hafiflemesi hedefiyle problemli bölgeye buz kompresi yapabilirsiniz. Buzu havluya sardıktan sonra ısırılan bölgede 20 dakika boyunca bekletin. Ayrıyeten ısırılan bölge kol yahut bacağınız ise ağrı ve şişliğin hafiflemesi için bu bölgeyi yüksekte tutmanızda yarar var.
• Kene ısırmalarında: Keneyi bedenden çıkarmayın, üzerine rastgele bir şey dökmeyin ve öldürmeye çalışmayın. Dr. Rıdvan Acar, kene ısırıklarında herhangi bir şikayet olmasa bile hiçbir müdahalede bulunmadan ve vakit kaybetmeden en yakın sıhhat kuruluşuna başvurmanız gerektiğine işaret ederek, “Kene çıkarma sürecinin uzmanlar tarafından yapılması çok değerli, aksi halde bir kısmı cilt altında kalabiliyor ve enfeksiyonun kene salyası ile aktarılması sonucu hayatı tehdit eden meselelere neden olabiliyor.” diyor.

Suda Boğulma

Boğulma, bedende dokulara kâfi oksijen gitmemesi sonucu dokularda bozulma meydana gelmesidir. Nefes almada zahmet; gürültülü, süratli ve derin teneffüs; ağızda köpüklenme, yüzde, tırnak ile dudaklarda morarma, genel dert hali ve bayılmayla kendini belirli ediyor. Dr. Rıdvan Acar, suda boğulmada birinci yardımın çok değerli olduğu ihtarında bulunarak, “Yapılacak müdahale ile kişi hayatta kalabileceği üzere yanlış ya da geç kalınmış müdahaleyle istenmeyen durumlar oluşabiliyor” diyor.

Ne Yapmalı?

• Boğulma riski taşıyan kişinin sırtüstü durum almasını sağlayın. Çok güzel derecede yüzme bilmiyorsanız onu yüzerek çıkarmanız sakıncalı olacaktır. Bu durum sizin de birebir sorunu yaşamanıza neden olabilir.
• Hızlı ve dikkatli bir biçimde sudan çıkardıktan sonra teneffüs ve nabız denetimi yapıp sırtüstü yatırın.
• Müdahale ederken baş ya da gövdede bir kırılma riskine karşı başını çok fazla geriye itmeyin. Teneffüsünü engelleyecek malzemeler varsa üzerinden çıkarın. Islak kıyafetlerini çıkarıp üzerini kuru bir örtüyle örtün.
• 112’yi arayarak yardım isteyin. 20-30 dakika geçse bile yapay teneffüsle kişinin soluk vermesi sağlanıyor. Sıhhat takımları gelinceye dek tertipli olarak yapay teneffüs yapın.

Burun Kanamaları

Kuru ve sıcak hava kuralları burun kanaması riskini artırıyor. Burun damarlarının bariz ve çok yüzeysel olduğu bireylerde şiddetli sümkürülmesi ve kurcalanmasıyla burun kolay kolay kanayabiliyor. Dr. Rıdvan Acar, burun kanamasından korunmak için kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsanız, kalp ve tansiyon sıkıntınız varsa, günün en sıcak saatlerinde mümkün olduğunca güneşe çıkmamanız gerektiğine dikkat çekiyor.

Ne Yapmalı? 

• Bol soğuk su çekerek içeride hiç pıhtı kalmayacak biçimde burnunuzu yıkayın.
• Dik oturup ve başınızı hafif öne eğip parmaklarınızla burun kanatlarına 5-10 dakika baskı uygulayın.
• Kanama nedeni sıklıkla tansiyon yüksekliği olduğu için kan basıncınızı ölçün.
• Kanama denetim altına alınamadıysa hastaneye başvurun.