OSB’lerde Okul Öncesi Eğitim İçin İş Birliği Protokolü
Millî Eğitim Bakanlığı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ortasındaki Organize Sanayi Bölgelerinde Okul Öncesi Eğitim Kurumu Açılmasına Ait İş Birliği Protokolü, Ulusal Eğitim Bakanı Mahmut Özer ile Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank tarafından imza altına alındı.
Sanayi dalındaki gelişmeler ile okul öncesi eğitimde eş güdümü sağlamak ve bayan istihdamının artırılması için organize sanayi bölgelerinde okul öncesi eğitim hizmetlerini yaygınlaştırmak emeliyle Ulusal Eğitim Bakanlığı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ortasında iş birliği protokolü imzalandı.
Haftada 1 Gün Okul 4 Gün İş
Protokolde konuşma yapan Ulusal Eğitim Bakanı Mahmut Özer, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığıyla ikinci kapsamlı iş birliğini yaptıklarını; daha evvel organize sanayi bölgelerinde mesleksel eğitim merkezleriyle ilgili çok kıymetli bir atak yaparak tüm Türkiye’de OSB’lerde mesleksel eğitim merkezleri kurduklarını söyledi. Küçük ve orta ölçekli işletmeler ile dalın ağır bir halde kümelenmiş olduğu OSB’lerde en fazla gereksinim duyulanın çırak, kalfa ve usta olduğuna işaret eden Özer, “Mesleki eğitim merkezleri, haftada bir gün okulda, geri kalan dört gün gerçek iş ortamında eğitim alınan ve Almanya’daki duale mesleksel eğitime karşılık gelen kurumlar… Aslında bu bizim geleneğimizde olan ahilik kültürünün, çıraklık, kalfalık, ustalığın yüzyıllardan beri devam eden Türkiye’deki -bu topraklardaki- uygulaması. Yalnızca mesleksel eğitim değil, tıpkı vakitte ahlakı da merkeze alan, kıymetler eğitimi de yapan bir eğitim tipi.” diye konuştu.
Mesleki eğitim merkezlerindeki çırak, kalfa sayısı 700 bine ulaştı
Son yirmi yılda tüm çocukların eğitime erişimiyle ilgili yapılan seferberliğe işaret eden Özer, daha evvelki periyotlarda uygulanan antidemokratik uygulamalar sonucu oluşan hasarların da giderildiğini kaydetti. Özer şöyle devem etti: “1998 yılında tüm Türkiye’deki mesleksel eğitim merkezlerinde yaklaşık 250 bin çırak, kalfa varken katsayı uygulamasından sonra o sayı 74 bine düştü. Her ülke, beşeri sermayesinin niteliğini arttırmak için seferber olurken bizde eğitim siyasetleri ‘Beşeri sermayeyi nasıl kullanamayız?’ odağında siyasetler üretti maalesef. İşte Sayın Bakanımızla o başlatmış olduğumuz teşebbüs ve 25 Aralık 2021 tarihinde 3038 Sayılı Mesleksel Eğitim Kanunu’nda yapmış olduğumuz değişiklik sonunda, bunun öncesinde tüm Türkiye’de mesleksel eğitim merkezlerinde 159 bin çırak, kalfa varken -Dün Sayın Cumhurbaşkanımız açıkladı.- 700 bin çırak, kalfaya ulaştık. Bu, başlı başına bir sessiz ihtilaldir mesleksel eğitim alanında. Amacımız, yılın sonuna kadar 1 milyon gencimizi bu klasik çıraklık, kalfalık, ustalık eğitimiyle buluşturmak. Bir taraftan mesleksel eğitimi güçlendirirken öbür taraftan genç işsizlik oranlarımızı düşürmek için en değerli enstrüman olan mesleksel eğitim merkezlerini faal olarak kullanmak.”
Türkiye Bu Düzeye 70 Yıllık Bir Gecikmeyle Ulaştı
Ülkenin en kalıcı sermayesi olan beşeri sermayesini eğitimle buluşturup niteliğini arttırmak için elden gelen çabayı sarf ettiklerini lisana getiren Özer, OECD ülkelerinin eğitimde kitleselleşme evresini 1950’li yıllarda tamamladığını, Türkiye’nin ise bu evreye 70 yıllık bir gecikmeyle lakin ulaşabildiğini söyledi. Özer şöyle devam etti: “2000’li yıllarda Türkiye’de beş yaş okul öncesi okullaşma oranlarının yüzde 11, ortaöğretimdeki okullaşma oranlarının yüzde 40, yükseköğretimdeki okullaşmaların yüzde 14’lerde olduğu bir eğitim görünümüyle karşı karşıya kaldık. Beş yaştaki okullaşma oranları yüzde 11’den yüzde 93’e ulaştı. Ortaöğretimdeki yüzde 44’lük okullaşma oranları, şu anda yüzde 90’a çıktı. Yükseköğretimdeki net okullaşma oranı yüzde 14’lerden yüzde 48,5’e çıktı. Yani gelişmiş ülkelerin yetmiş yıl evvel ulaşmış olduğu noktaya biz yetmiş yıl gecikmeyle ulaştık.”
Eğitimdeki Antidemokratik Uygulamalar Kaldırıldı
Son yirmi yılda eğitimin önündeki tüm antidemokratik uygulamaların da kaldırıldığına işaret eden Özer, başörtüsü yasağından katsayı uygulamasına kadar birçok alanda eğitim hakkı elinden alınanların da haklarına bu devirde kavuştuğunu söz etti. Son yirmi yılda öğretmen ve derslik başına düşen öğrenci sayılarının düştüğüne işaret eden Özer, Türkiye’nin PISA ve TIMSS üzere milletlerarası öğrenci muvaffakiyet araştırmalarındaki puanların ve sıralamaların da daima yükseldiğini; büyümenin de kaliteye karşın değil, kalite odaklı gerçekleştiğini söyledi. Millî Eğitim Bakanlığı olarak son devirdeki en değerli projelerinden birinin okul öncesi eğitimde okullaşma oranını arttırmak olduğunu kaydeden Özer, konuşmasına şöyle devem etti: “Türkiye; ilkokul, ortaokul, lise ve yükseköğretimdeki okullaşma oranında çok önemli ataklar yapmasına karşın okul öncesinde 3-5 yaş aralığındaki okullaşma oranları istenilen düzeyde olmadı. Bu eksikliği ortadan kaldırmak ve son yirmi yılın eğitimdeki muvaffakiyet öyküsünün çevrimini tamamlamak için Bakanlık olarak okul öncesi eğitime tartı verdik. Saygıdeğer Emine Erdoğan Hanımefendi’nin himayesinde 3 bin yeni anaokulu ve 40 bin yeni ana sınıfı yapmak için yola düştük. Proje, Eylül 2021’de kamuoyuna deklare edildi ve bu 3 bin yeni anaokulunun 1000’inini de İstanbul’da yapmak için yola çıktık zira İstanbul, okul öncesi eğitime en fazla gereksinimi olan vilayetlerimizin başında geliyordu. Beş yaştaki okul oranı Eylül 2021 tarihinde yüzde 45’ti. Ulusal Eğitim Bakanlığı o kadar süratli bir biçimde tüm paydaşlarla çalıştı ki bugün prestijiyle 1.407 bağımsız anaokulu 2022-2023 eğitim öğretim yılı başlangıcına hazır hâle getirildi. 10 bin 200 ana sınıfı.”
Anaokulu Olmayan OSB Kalmayacak
2023 yılının sonunda anaokulu olmayan hiçbir OSB kalmayacak biçimde Sanayi ve Teknoloji Bakanlığıyla iş birliği içinde çalışacaklarını lisana getiren Özer, “Gönül rahatlığıyla şunu diyelim: İstihdamı arttırmak için tüm OSB’lerimizde artık anaokulu var. İşte bu atağımızla Ağustos 2021 tarihinde yüzde 78 olan beş yaştaki okullaşma oranını yüzde 93’e çıkarttık. İstanbul’daki yüzde 45 olan okul öncesi eğitimdeki okullaşma oranını bugün prestijiyle yüzde 87’ye çıkardık. Amacımız, 2022 yılının sonuna kadar beş yaştaki okullaşma oranını yüzde 100, dört yaşta yüzde 35 olan okullaşma oranını yüzde 70′, üç yaştaki yüzde 14 olan okullaşma oranı da yüzde 50’ye çıkarmak ve 3-5 yaş aralığındaki okullaşma oranını OECD ortalamasına getirmek. Ben bunu başaracağımıza da inanıyorum ve inşallah, sürprizimiz olacak Ulusal Eğitim Bakanlığı olarak… Üç bin değil, üç binin çok üzerinde anaokullarıyla tüm yavrularımızı buluşturacağız. Hasebiyle son yirmi yılda eğitime erişimi artırmakla ilgili toplumsal siyasetlerin yansıması olarak fiyatsız bir biçimde her vatandaşımızın okul öncesi eğitime erişebildiği bir eğitim sistemini inşa etmiş olacağız daima birlikte. Bu bağlamda bugün Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızla atacağımız adımın çok değerli olduğuna inanıyorum. İnşallah, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızla el ele vererek Sayın Cumhurbaşkanımızın sıklıkla söz ettiği üzere Teknofest gençliği yalnızca lakin yalnızca akademik olarak başarılı değil; ahlaklı, faziletli, devletinin, milletinin kıymetlerini özümsemiş ve dünyaya farklı bildiriler verebilen bir kuşağı yetiştirmek ve güçlendirmek için elimizden gelen çabayı sarf edeceğiz.” tabirlerini kullandı.
Bakan Özer, iş birliğinden ötürü Bakan Varank ve emeği geçen herekse teşekkür etti.
“100 OSB’de anaokulların açılmasını hedefliyoruz”
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ise bu yılın başında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Ulusal Eğitim Bakanlığı ortasında iş birliği protokolü imzalanarak yeni bir projenin startının verildiğini anımsatarak, mesleksel eğitim merkezlerini organize sanayi bölgeleriyle eşleştirdikleri o proje kapsamındaki çalışmaların başarılı bir biçimde devam ettiğini ve öğrencilerin eşleştirildikleri OSB’lerde yer alan fabrikalarda işbaşı eğitimi alarak mesleklerini şahsen alanda öğrendiğini söyledi.
Mesleki eğitim merkezlerindeki eğitim programları ve malzemelerin endüstrinin muhtaçlıkları doğrultusunda geliştirilip, güncellendiğine dikkati çeken Varank, böylelikle muhtaçlık duyulan nitelikli iş gücünün çok daha süratli ve kaliteli biçimde yetişmiş olduğunu lisana getirdi. Varank, orta eleman eksikliğinin endüstricinin sorunu olduğuna dikkati çekerek, “Ben daha yeni İkitelli Organize Sanayi Bölgesi’ndeydim. Hepsinin ortak bir derdi şu anda eleman bulamamakla ilgiliydi. ‘Bakanım bize eleman gönderin biz çabucak işe alalım’ diyorlar. Bu manada bu işin ne kadar önemli olduğu da nitekim ortaya çıkmış oluyor. ‘Mesleki eğitim merkezlerinin de katkısıyla aradığım elemanı bulamıyorum’ lafı artık tarih olacak.” değerlendirmesinde bulundu. Türkiye’yi daha aydınlık yarınlara kavuşturmanın yolunun katma kıymetli üretimden geçtiğini, bunun da formülünün yatırım, istihdam, üretim, ihracat olduğuna işaret eden Varank, “Özellikle istihdamın geliştirilmesinde sanayi ve eğitim dalları ortasındaki eş güdüm büyük ehemmiyet arz ediyor. Bunun şuurunda olarak biz de iki bakanlığımızın iş birliğiyle bu alandaki çalışmalarımızı aralıksız bir formda sürdürmeye devam ediyoruz.” diye konuştu. Varank, protokol kapsamında atılacak imzalarla birlikte organize sanayi bölgelerinde okul öncesi eğitim kurumlarının açılmasını sağlayacaklarını belirterek, “Proje kapsamında bir yıl içerisinde 100 organize sanayi bölgesinde anaokullarının açılmasını hedefliyoruz. Önümüzdeki devirde natürel ki bu sayı daha da artacak. Okulların arazi, inşaat ve tefrişat sarfiyatları Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı uyumunda OSB’ler tarafından sağlanacak.” dedi.
Okul öncesi eğitim kurumlarda hizmet sunacak çalışanın Ulusal Eğitim Bakanlığı tarafından görevlendirileceğini söz eden Varank, bakanlığın OSB’lere çok büyük bir imkanı bu sayede sunmuş olduğunu vurguladı. Varank, İkitelli Organize Sanayi Bölgesi’nde şu anda bir anaokulu inşaatının devam ettiğini belirterek, “Biter bitmez inşallah oranın öğretmenlerini Ulusal Eğitim Bakanlığımız atamış olacak. Büyük bir imkanı buradaki çalışan işçi kardeşlerimize sunmuş olacağız.” diye konuştu. OSB’lerde çalışan, ebeveynlerin çocuklarını okul öncesi eğitime, anaokullarına gönderebileceğini belirten Varank, “Böylece bir yandan çocuklar nitelikli okul öncesi eğitime erişecek, öbür yandan ebeveynlerin bilhassa de bayanların istihdam edilebilirliği kolaylaşmış olacak.” değerlendirmesinde bulundu. Varank, 2002 yılında Türkiye’deki her 100 çocuktan yalnızca 11’inin anaokuluna gidebildiğini anımsatarak, bugün bu sayının 93’e çıktığını, bunun Türkiye’de eğitim manasında sahiden ihtilal niteliğinde bir gelişme olduğunu tabir etti.
Varank, “81 vilayetimizin tamamına organize sanayi bölgelerini götürmüş olduk.
2002 yılında Türkiye’de 192 organize sanayi bölgesi bulunduğunu, bugün bu sayının 341’e ulaştığını lisana getiren Varank, “81 vilayetimizin tamamına organize sanayi bölgelerini götürmüş olduk. Üretime geçen OSB’lerde 56 binden fazla parselde yaklaşık 2,3 milyon vatandaşımıza istihdam imkanı sağlamış olduk. Artık başlatacağımız bu projeyle de hem okul öncesi eğitimin daha da yaygınlaşmasını hem de istihdamın gelişimini sağlamış olacağız.” sözlerini kullandı. Varank, 2023 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi’ni Ulusal Teknoloji Atağı vizyonuyla hazırladıklarını belirterek, şu değerlendirmelerde bulundu: “Dijital dönüşüm ve beşeri sermaye bu stratejinin en değerli ayaklarını oluşturuyor. Özellikle endüstride yaşanan dijital dönüşüm iş gücü piyasası üzerinde esaslı değişimlere sebep oluyor. Bu sebeple teknolojik dönüşümün giderek hızlandığı bu ortamda insan kaynağı stratejilerimizi de dinamik yaklaşımlarla tasarlamaya itina gösteriyoruz.” Konuşmaların akabinde Bakan Özer ve Bakan Varank iş birliği protokolünü imzaladı. (BSHA)