Astımı Tetikleyen 7 Etken Günümüzde yetişkinleri olduğu kadar çocukları da tesirine alan ve epeyce sık karşılaşılan astım, halk sıhhati sorunu olarak karşımıza çıkıyor.
Hırıltı, nefes darlığı, göğüste sıkışma ve öksürük üzere teneffüs sistemi şikayetleri ile kendini belirli eden astıma bilhassa sigara başta olmak üzere genetik ve çevresel bir çok faktörün yol açabildiğini belirten Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Nilüfer Aykaç “Yaz aylarında da kimi kurallara uyulmadığında tetiklenebilen astım, hava yollarının daralması ile kendini gösteren ve ataklar (krizler) halinde gelen bir hastalıktır. Son yıllarda yaygınlaşarak ülkemizde yaklaşık her 100 erişkinden 9’unda, her 100 çocuktan 15’inde görülür hale gelmiştir. Astım tedavisi kesinlikle gecikmeden yapılmalıdır. Aksi taktirde kişinin günlük yaşantısında önemli kısıtlamalara neden olurken, şayet denetim altına alınmazsa hayati riske de yol açabilir.” diyor. Astımın gerçek tedavi ile denetim altına alınabildiğini, hastaların bilhassa ataklara yol açan etkenlerden uzak durmaları gerektiğini vurgulayan Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Nilüfer Aykaç, astımı tetikleyen 7 etkeni anlattı, değerli ikazlar ve tekliflerde bulundu.
Astım ve Tütün Eserleri Kullanımı
Yapılan bilimsel çalışmalar; tütün ve tütün eserleri kullanımı üzere, tütün dumanına maruz kalmanın da astım hastalığı açısından en değerli risk faktörü olduğunu ortaya koyuyor. Tütün dumanına maruz kalmak hem çocukluk astımına yol açması hem de var olan hastalığın alevlenmesinde çok değerli bir sorun olarak karşımıza çıkıyor. Bilhassa anne karnında ve doğum sonrası, pasif sigara dumanı maruziyeti de çocuklarda astıma yatkınlığı artırıyor.
Astım ve Klima
Özellikle de yaz aylarının çok sıcaklarında vazgeçilmez hale gelen klimalar gerekli tedbirler alınmadığında, astımı tetikleyebiliyor. Klimalar, gerekli filtre bakımları yapılmadan kullanıldığında kolonizasyon nedeniyle teneffüs yolu enfeksiyonlarına yol açabildiği üzere astım hastalarının tedavisini güçleştirebiliyor.
Astımın Teneffüs Yolu Enfeksiyonlarına Etkisi
Viral enfeksiyonlar; çocukluk çağı astım riskini artırdığı üzere astımı da önemli ölçüde tetikleyebiliyor. Bu nedenle teneffüs yolu enfeksiyonlarının geciktirilmeden tedavi edilmesi, astımlı hastaların tertipli olarak göğüs hastalıkları tabibi tarafından takibinin yapılması gerekiyor.
Astım ve Hava kirliliği
Anne karnındaki periyotta hava kirliliğine maruz kalan çocuklarda astım daha çok görülürken, çocukluk periyodundaki maruziyet de akciğer gelişimini olumsuz etkiliyor. Hava kirliliği okul çağı çocuklarının akciğer işlevlerinde düşüşe yol açabiliyor. Doç. Dr. Nilüfer Aykaç “Son yıllarda çöl tozlarının da astımı tetikleyerek acil servislere müracaatların ve hastane yatışlarının artmasına neden olduğu gösterilmiştir.” diyor.
Astım ve Mesleksel Faktörler
Astım sanayileşmiş ülkelerdeki en yaygın mesleksel teneffüs sistemi hastalığı olarak birinci sırada yer alıyor. Mesleklerin çalışma yaşındaki erişkin astımının yüzde 5-20’sinden sorumlu olduğu varsayım ediliyor. Bilhassa boya işleri, fırıncılık, sıhhat, mobilya, tarım, kozmetik kesimindeki çalışanlar maruziyet nedeniyle daha fazla risk taşıyor. Bu astım ‘mesleki astım’ olarak isimlendiriliyor.
Astım ve Obezite
Çağımızın önde gelen hastalıklarından obezite de, astım için kıymetli bir risk faktörü oluşturuyor. Obez astımlıların yakınmaları fazla olduğu üzere, teneffüs işlevleri daha düşük oluyor ve daha sık atak geçiriyorlar. İlaçlara cevapları da daha güç olabiliyor.
Allerjenler
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Nilüfer Aykaç “Astım ile allerjik rinit başta olmak üzere öteki allerjik hastalıklar ortasında güçlü bir alaka vardır. Bu nedenle astımlı şahıslarda gerektiğinde detaylı allerjik kıymetlendirme yapılması teşhis ve tedavi istikametinden faydalı olabilir. Bahar aylarında ortaya çıkan yakınma durumunda polen hassaslığı, yıl uzunluğu olan, bilhassa iç ortamda ve gece ortaya çıkan yakınma durumunda mesken tozu akarı hassaslığı, küflü ortam maruziyeti varsa, yıl uzunluğu olan yakınmalar durumunda küf mantarı hassaslığı, kedi/köpek bulunan ortama girdiğinde ani başlayan semptomları varsa kedi/köpek hassaslığından şüphelenilir” diyor. Doç. Dr. Nilüfer Aykaç, bilhassa havuzlarda kullanılan kimyasal hususların de astım krizlerini tetikleyebildiğini vurguluyor. (BSHA)
