Eğitim Sen, araştırma görevlilerinin 50/d sorunu hakkında açıklamalarda bulundu. Sendika yapıtğı açıklamada yakın vakitte YÖK’ün de gündeminde yer alan ve araştırma vazifelilerinin garantisiz istihdamının cisimleşmiş hali olan 50/d probleminin çözülmesi gerektiğini vurguladı.

Araştırma görevlilerinin 50/d sorunu ile ilgili konuşan Eğitim Sen geçmişte yürütülen uğraşlarla ve alınan yargı kararlarıyla araştırma vazifelilerinin istihdam biçimi olarak 2547 sayılı Kanunu’nun 50/d unsurunun kullanılamayacağının karara bağlandığını belirterek, “Güvencesiz istihdamın, siyasi iktidar açısından “makbul görülen ve görülmeyen” kontrolünü kolaylaştırması, işçiler üzerindeki politik baskılara taban hazırlaması ve liyakati değil sadakati önceleyerek kadrolaşmaya taban hazırlaması nedeniyle 2018 yılından itibaren tüm araştırma vazifelilerinin istihdamında 50/d’nin temel alınması sağlandı! Ne yazık ki hâlihazırdaki mevzuata nazaran 33/a kapsamında istihdam edilmesi gereken araştırma vazifelilerinin 50/d kapsamında istihdam edilmelerine üniversitelerden (!) ve yandaş sendikalar ile toplumsal medya sendikacılığı yapan kesitlerden de dayanak geldi! Bugün ise birebir çevreler, güya YÖK’ün 2015 yılındaki “50/d Çalıştayı”nda teminatsız istihdamı ve 33/a’ya geçiş kriterlerini savunmamışlar üzere 50/d’li araştırma vazifelilerinin problemlerine tahlil üretme pozları vermekteler!” tabirlerini kullandı.

50/d konusunda birkaç gerçek

Eğitim Sen araştırma görevlilerini kapsayan 50/d problemini şu halde açıkladı;

• 2547 sayılı Kanun incelendiğinde görülecektir ki 50/d araştırma vazifelisi istihdam biçimi değildir. Araştırma vazifelilerinin istihdamı 2547 sayılı Kanun’un 33/a unsurunda düzenlenmiştir.
• 50/d ile istidamı savunan çevreler, “Bir araştırma görevlisinin işini yapıp yapmadığı nasıl denetlenecektir?” sorusunu ortaya atmaktadırlar! Bu sorunun karşılığı ise epeyce basittir! Araştırma vazifelilerinin işi araştırma yapmaktır! Onlara “Araştır da gör!” denilmesine yol açan tüm mevzuat ve iktidar bağları ortadan kaldırılmalıdır. Ayrıyeten araştırma vazifelileri, vazife müddetleri boyunca zati çeşitli biçimlerde (lisansüstü programların mülakatları, TİK, tez savunması vd.) akademik yeterlik kontrollerine maruz kalmaktadır. Objektif ve hukukî olması gereken bu kontrollere karşın her yıl mukavele yenilemeye çalışmak, yalnızca ve yalnızca araştırma görevlilerini işten atma baskısıyla tehdit etmek ve hizaya getirmek manasını taşımaktadır.
• “Efendim, müddet hududu getirmezsek bu beşerler ömür uzunluğu araştırma vazifelisi olarak çalışacaktır!” kelamı ise gerçeklerin çarpıtılmasından diğer bir mana taşımamaktadır. Zira “başarısız oldu” denilerek işten atılan ve çabucak akabinde “yılın tezi” mükafatını alan ya da yazdığı tez ile alanına önemli katkılarda bulunan araştırma vazifelileri vardır. Bu gerçekliği görebilmek için akademide nitelik telaşını taşımak gerekmektedir. Fakat mevcut sistem, herkesi süratle doktorasını bitirmeye, niteliğine bakmaksızın çok sayıda yayın yapmaya, münasebetiyle puan toplamaya zorlamaktadır! Muvaffakiyet ise bu şartları sağlayanlara atfedilmektedir!
• Kaldı ki doktorasını bitiren araştırma görevlilerine, hak ettiği takım verilmediği üzere ödül olarak da işsizlik sunulmaktadır. Doktorasını bitiren araştırma vazifelilerinin işsiz bırakılması gerçeğini yok sayıp, emeklerini ve haklarını görmezden gelip, tartışmaları yalnızca bir yıl daha çalışabilmelerine indirgemek lakin siyasi iktidardan beklenen lütuflarla açıklanabilir!
• Unutulmamalıdır ki araştırma vazifelilerinin işsiz kalma telaşı taşımadan, özgürce araştırmasını yapabilmesi bir haktır ve bu hakkın garanti altına alınması gerekmektedir! (BSHA- Bilim Ve Sıhhat Haber Ajansı)