Prof. Dr. Duysal Askun Celik: Depremin Psikolojik Etkileri İle Başetme Yolları

tarafından
75
Prof. Dr. Duysal Askun Celik: Depremin Psikolojik Etkileri İle Başetme Yolları

“6 Şubat Kahramanmaraş Depremlerinin” de öbür birçok yıkıcı zelzele üzere Özellikle sarsıntısı yaşayanlar ve yakınları üzerinde ruhsal tesirleri olması bekleniyor.

“6 Şubat Kahramanmaraş Depremlerinin” de diğer birçok yıkıcı zelzele üzere Özellikle zelzelesi yaşayanlar ve yakınları üzerinde ruhsal tesirleri olması bekleniyor. “1999 Gölcük Depremi’nin akabinde bölgede depremzedelere 2 Yıl boyunca istekli psikoloijk takviye veren Prof Dr. Duysal Aşkun Çelik, Kahramanmaraş Sarsıntısı sonrasında da depremzedelere takviye vermek emeliyle WhatsApp takviye çizgisi kurdu ve her pazar günü Zoom üzerinden pikolojik dayanak gayeli toplantılar gerçekleştiriyor. Amerika`da akademisyen olan Prof. Dr. Aşkun Çelik, toplumsal ruhsal itiyaçlara takviye emeliyle kurdugu ve 10 yılı aşkın müddettir aktiflik gösteren Değişim Küme Ruhsal Farkındalık, şuur ve Birlik Platformu`na depremzedelerin WhatsApp sınırı aracılığıyla ulaşabileceklerini kaydediyor.

Duysal Aşkun Çelik, zelzelenin ruhsal tesirleri ve bunlarla başetme teknikleri konusunda en önemli soruları yanıtladı:

Yaşadığımız zelzele üzere felaketlerde zelzele yasayanlar 1. derece yakınları ruhsal açıdan ne oranda sarsıntıdan ne oranda etkileniyorlar? Bilimsel ya da bilgi kaynaklı varsayım Mevcut mı?

Depremden etkilenme surecinde 4 Küme Mevcut bana nazaran:

1. Sarsıntıdan fizikî olarak direk etkilenmemiş lakin zelzele kaygısıyla bas etmek zorunda olan bireyler

2. Daha Evvel zelzele tecrübesi geçirmiş ve bu nihayet sarsıntıyla dehşet ve tasaları tetiklenen bireyler

3. Zelzelesi direk yaşamamış yani zelzele bölgesinden uzakta olan lakin sarsıntıda yakınlarını kaybedenler

4. Zelzeleden yaşamış ve kurtulmuş fakat kayıpları olan bireyler…

Elbette sarsıntıda 1. Derece yakınları olanlar Fazla Çok etkileniyor. Şayet ortada can kaybı varsa bu kayıpların tesiri yakinlik derecesi arttıkça buyuyor. fakat etkilenme Ebat ve sureci daha Fazla kişinin altta yatan rastgele bir ruhsal hassasiyeti olup olmamasına bağlı. Yani daha Evvel anksiyete ve depresyon yaşamış olan bireylerin bir de üzerine zelzele travmasını yaşaması (direkt ya da indirekt olarak) altta yatan ancak kendini pek de aşikâr etmeyen ruhsal sorunu tetikleyebilir. Bu Sıkıntı kimi kendini travma atakları formunda ya da uykusuzluk, panik girişken ya da öteki Bölüm anksiyete atakları biçiminde kendini gösterebilir.

– Siz de Gölcük zelzelesini yaşadınız. Uzun mühlet bölgede istekli çalışma yaptınız gözlemleriniz nelerdi?

Evet tam 2 Yıl alanda calistim. genel gözlememim, ağır kayıp ya da Enkaz yaşayanların yardim almaya Fazla istekli olmadıkları. Orda Türk Psikologlar Derneğinin Yalova Çınarcık bölgesinde Prefabrik merkezinde verdiğimiz yardım çalışmaları surecinde gördüğümüz, aslında olağan günlük ömürde adaptasyon sorunu, genel anksiyete hatta münasebet sorunu yaşayanların daha Fazla yardıma başvurmasıydı. Bireylerin yârdim almaya çalışmasında da Temel manada onları hayata bağlayan bir Öğe olması Gerekli ki, umutları olsun. Sanırım değişime ve hayatın daha güzele gideceğine olan inancın yüksekliğine nazaran yârdim alma aksiyonu de daha Çok gerçekleşiyor. 

 

-Bu süreçte etkilenenler ne yapmalı? Bilhassa de bölgede yasamak zorunda kalanlar?

Eğer bölgeyi bir müddetliğine de olsa terk etmek Muhtemel değilse (çünkü tıpkı ortamda bulunmak hatırlatıcılar nedeniyle travmayı daha Çok tetikler), kesinlikle toplumsal ve ruhsal takviye kaynaklarına ulaşsınlar. Su anda bana gelen bilgiye nazaran aşağıdaki Kurum ve kuruluşlar istekli psikologlar aracılığıyla depremzedelere takviye vermektedirler:

Meb’in Psikososyal Dayanak Grubu,

-Türk Psikologlar Derneği,

-Psikolojik Müşavere ve Rehberlik Derneği,

-Worth Human Derneği

-Travma ve Afet ile ilgili Prof. Dr hasret Karaırmak’ın kurduğu dernek

 

– Neler tavsiye ediyorsunuz. Antrenman psikiyatrist ilaçlar da dahil/ Ya da reçetesiz rahatlatıcı takviyeler papatya cayi üzere de dahil.

Psikiyatrist olmadığım için ilaç tavsiyesi veremiyorum lakin Travma yasayan ya da ağır anksiyete yasayan bireyler Şayet su semptomları/belirtileri yaşıyorlar ise kesinlikle bir psikiyatriste başvurmalılar:

  • Depremi Daimi fikirlerinde, hislerinde ve anılarında yasatarak ağır travma yaşıyor olmak
  • Kronik uykusuzluk
  • Aşırı iştah ya da iştahsızlık
  • Anksiyete ve/veya panik ataklar
  • Yoğun Depresyon belirtileri, günlük yasama karşı isteksizlik, güç düşüklüğü…vb.
  • Sürekli zelzele korkusu yaşıyor olmak (günlük, saatlik olarak)
  • Ve günlük ömrü Önemli formda aksatan ruhsal rahatsızlık olarak Tanım edebileceğimiz belirtiler

Ek vitamin ve cay dayanakları için gerek Homeopati uzmanların websiteleri gerekse aile doktorlarından Teklif alabilirler. Uykusuzluk ve anksiyete için bitkisel teklifler mevcut.

Psikolojik olarak takviye konusunda travma uzmanları, psikoterapistlerden takviye alabilirler. En değerlisi, Şayet kendilerini terapiye ya da öteki ruhsal dayanaklara Amade hissetmiyorlar ise, bedensel ve ruhsal rahatlatıcılar olan idman, Aleni havada yürüyüş, şifa sağlayıcı müzikler ve kendilerini şartsız ve yargısız dinleyebilen bireylerle Vakit geçirme de sayılabilir. Ayrıyeten bütün bu bahislere Ruhsal olarak nasıl yaklaşacaklarını daha güzel anlamak için kurmuş olduğumuz DeğişimGrup Ruhsal Farkındalık, şuur ve Birlik platformuna Üye olabilirler. WhatsApp kümesi linkini aşağıda paylaşıyorum.

– O bölgeden ayrılmadan tesirleri azaltmak Fazla Sıkıntı değil mi?

Evet üstte belirttiğim üzere orada kalarak travmanın tesirinden kurtulmak kolay değil zira Fazla Çok hatırlatıcı uyaran Mevcut ancak tekrar etmek gerekirse bölgede kendilerine en kolay ulaşılabilecek takviye Kuruluş ve kuruluşlarına başvurabilirler. Ayrıyeten kendi his ve fikir dünyalarını rahatlıkla paylaşabilecekleri toplumsal dayanak ağlarını kullanabilirler. Şayet bir mühlet konuşmak istemiyorlarsa kendilerini zorlamamaları, ancak yalnız kalmak ve öbürleri ile bağlantı kurmak konusunda istikrar sağlamak için Ruhsal farkındalık ve şuur kazanmaları kıymetli. En değerlisi de yârdim ve takviye almaya hakları olduklarını bilmeleri ve istemekten kaçınmamaları.

– Yakınları zelzeleden sağ kurtulan lakin yakınlarını varlıklarını kaybedenleri nasıl teskin etmeliler?

Bu bahiste yapılabilecek en yeterli şey bu şahısların kendilerini rahatlıkla Anlatım etmelerine müsaade vermektir. Her Vakit birşey söylemek Kural değil Özellikle söylenen şeyler Aksi tesir de yapabilir. Bunları uzmanlarına bırakmak lazım. kimi kelamsız takviye de Fazla tesirlidir. Basitçe söylemek gerekirse kucaklaşmak, sarılmak, sıcak bir göz teması bile Fazla Olumlu bir tesire sahip olabilir.

-Çocuklar nasıl yönlendirilmeli?

Çocukların Yemek ve uyku nizamı bozulmuşsa, günlük güç seviyeleri düşmüşse, çocuklara da ek oyun terapisi stili dayanaklar aldırmak güzel olabilir. Bunun dışında zelzele konusunda bilinçlendirmek için Çeşitli yayınlar mevcut. İlgili kimi kaynakları bizim kurduğumuz DeğişimGrup Ruhsal Farkındalık, şuur ve Birlik Platformuna yükledik. Şayet sistemli olarak WhatsApp kümemizi takip ederlerse Türlü dayanak sistemlerine rahatlıkla ulaşabilirler.

– Yakınlarını kaybedenler lakin kendisi sağ kurtulanlara ne tavsiye ediyorsunuz?

Mutlaka dayanak almalılar profesyonel olarak. Bilhassa travma, Yas ve depresyon konusunda. Ayrıyeten günlük hayatlarını düzgünleştirmek için ne gerekiyorsa yapmalı ve yardıma gereksinim duyduklarını etraflarıyla paylaşmaktan çekinmemeliler.

-Psikolojik yârdim için uzaktan ulaşabilecekleri Kuruluş bireyler Mevcut mı?

Evet basta Değişim Küme platformu olmak üzere üstte saydığım Kurum ve kuruluşlara ulaşabilirler.

 

Kaynak: (BYZHA) – ak Haber Ajansı