Kahramanmaraş sarsıntısının 8’inci gününde arama ve kurtarma çalışmaları devam ediyor. yıkıntı altında kurtarılmayı bekleyenlerde hipotermi riskine dikkat çeken uzmanlar, hipoterminin dört evresi bulunduğunu belirtiyor. Anestezi ve Reanimasyon Uzmanı Prof. Dr. Anış Arıboğan, “Hipoterminin en Aka riski kalp durmasıdır” ihtarında bulundu. Hipotermide birinci yardımda yapılması gerekenlere de değinen Prof. Dr. Anış Arıboğan, hastaların dıştan ve Samimi ısıtılabildiklerini belirterek “Bu hastaları dıştan ısıtırken sıcak su torbaları, sıcak kompresler kullanabilirsiniz. Bunları Özellikle kasığına, boyun bölgesine ve göğsüne koyuyorsunuz. Şayet periferi apansızın ısıtırsanız soğuk kan tıpkı anda kalbe döner ve Birden kalp durmasına yol açabilir.” diye konuştu.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Anestezi ve Reanimasyon Uzmanı Prof. Dr. Anış Arıboğan, hipotermi ve hipotermiye birinci müdahale konusunda değerlendirmede bulundu.
Hipoterminin gövde ısısının, merkezi gövde sıcaklığın 35 derecenin altına düşmesi olduğunu kaydeden Prof. Dr. Anış Arıboğan, “Burada Laf konusu olan bedenin İç ısısıdır. Lakin genelde bizim ölçebildiğimiz Hariç ısıdır.” dedi.
Hipotermi için soğuk ile muhatap olma, evsizlik, afet durumu, suya düşe suda boğulma, kazara soğuk suya düşme üzere nedenlerin olması gerektiğini kaydeden Prof. Dr. Anış Arıboğan, “Çünkü gövde ısıyı regüle edebilme için her Vakit etrafı ile ısı alışverişinde bulunur. Buradaki temel mevzu budur. Rüzgâr ile muhatap olma durumu da hipotermiye yol açabilir. gövde yüzeyindeki hava hareketiyle gövde ısısını kaybedebilir. Isı merkezinin regülasyonu ile ilgili beyindeki sorunlar olabilir.” dedi.
Hipoterminin erken belirtisinde el ve ayaklarda soğukluk ve titreme görülür
Hipoterminin bedenin bir statüsü olduğunu kaydeden Prof. Dr. Anış Arıboğan, “Hipotermi geliştiği durumlarda gövde ısı regülasyonunu kaybedip 25 derecenin altına düştüğü durumlarda birtakım belirtiler ortaya çıkar. Soğukluğun ayrım edilmesi ile birlikte bu belirtiler bize hipoterminin derecesi ve ciddiyetiyle ilgili Fikir verir. Belirtiler hipoterminin derecesine nazaran değişkenlik gösterir. Erken belirtide el ve ayaklarda soğukluk, Cilt renginde solukluk, titreme, net olmayan, yavaşlamış konuşma, seste kısıklık, yorgunluk ve hafif zihin karışıklığı görülür.” dedi.
Prof. Dr. Anış Arıboğan, ileri hipotermi belirtilerinin gövde hareketlerinde ve uyumunda yavaşlama, sakarlık, baş dönmesi, uyuşukluk, etrafa ilgisizlik, kalp suratında yavaşlama, teneffüste yavaşlama, şuur bulanıklığı ya da şuur kaybı, göz bebeklerinde genişleme ve ışığa tepkisizlik, teneffüs ve deveranın durması olduğunu Anlatım etti.
Kaç çeşit hipotermi bulunur?
Hipoterminin de evreleri bulunduğunu Anlatım eden Prof. Dr. Anış Arıboğan, “Vücut Şayet bir fabrikaysa bunun için buradaki protein üretimi, şeker üretimi enzimlerin çalışabilmesi için bir güce ve bir ısıya muhtaçlık vardır. Bu güç ve ısının olağan bir gövde ısısı var, ayrıyeten da gövde PH var. Bir de bedenin çalışabilmesi için bunların muhakkak bir standartta olması gerekir. 35 derece bizim için bir ölçü, Evvel hepimizin alışık olduğu bir şey titremeler ile başlar. Bu sırada güç üretmek için kan şekeri düşer. Bu evre ayrım edilen bir evredir, bir rahatsızlık hissi var. Ancak 32’nin altına inerse bu evreye hafif diyoruz. Orta derecede uyumaya başlıyor. nihayet sarsıntıdaki yaşananlar ile ilgili olarak bunu konuşuyoruz.” dedi.
Hipoterminin dört evresi bulunuyor
Prof. Dr. Anış Arıboğan, hipoterminin evrelerini de şöyle sıraladı:
Birinci hafif evre: 35 in altı, 32’ye kadar olan süreçte titremeler, rahatsızlık hissi ve açlık var. Eller ayaklar buz üzere, bedende dolanım bozulmuş, morarma soğukluk Mevcut lakin yaşamsal risk taşımıyor.
İkinci orta evre: Bunun devam ettiği gövde ısısının 32-28’e düştüğü durumlarda derin bir uyku başlar. Titreme yok. Artık gövde metabolizmasını bu evrede kaybediyor. şahıs uyur ve uyanmaz. Dağcılarda bu Hikaye çoktur. Bundan Dolayı dağcılıkta uyutmazlar.
Üçüncü şiddetli evre: Artık şuur yok. Kişiyi isteseniz de uyandıramıyorsunuz, titreme hiç yok. Bu evrede Fazla denetimsiz hareketler, ajitasyonda görülebilir. Burada şuur yok. Bir kişiyi uyandıramadığınız anda teneffüsüne Fazla dikkat etmeniz gerekir. Burada artık kalp durma riski yüksektir.
Dördüncü Fazla şiddetli evre: 22 derecenin altı olarak belirtilebilir. Hiçbir Ömür belirtisi yoktur. kalp masajı gereken bir mevt hali oluşur. Hipoterminin en Aka riski kalp durmasıdır ve mevt nedenidir. Şiddetli hipotermi yani Daimi bir maruziyet altındaysanız şu anne zelzelede olduğu üzere, korunacak bir sıcak ortamınız yoksa, gövde giysileriniz Fazla ince ve ısı kaybını önleyecek bir kaideniz yoksa Evvel hafif başlayan bir titreme ortaya çıkar. Bunu derin hoş bir uyku, şuurun büsbütün kaybolması ve gerisinden mevtle seyreder. Hipotermi bir manada sessiz ölümdür. Tıpkı vakitte hipotermi esirgeyici bir sistemdir, beyni de koruyor fakat bunlar denetimli olmalıdır.
Hipotermide birinci yardım nasıl yapılır?
Özellikle etrafa ilgisizlik yahut zihinsel karışıklık üzere ileri hipotermi belirtileri varsa derhal 112 numaralı acil Davet merkezinin aranması gerektiğini kaydeden Prof. Dr. Anış Arıboğan, “Hasta ile konuşularak ya da yavaşça sarsarak şuuru Denetim edilmelidir. şuur kaybı durumunda teneffüs ve dolanım yani nabzı Denetim etmek gerekir. Gerekliyse kalp masajı ve yapay teneffüse başlanmalıdır. Şayet mümkünse hasta sıcak bir ortama taşınmalıdır. Gelen hadisede hipotermi riski bilinmelidir. Donmanın dereceleri ile Fikir sahibi olunmalıdır. çok yavaş devinim edilmelidir. Hipotermiyle muhatap olan birini Fazla süratli devinim ettirirsek o periferdeki (el ve ayaktaki) soğuk bir anda merkeze dönebilir. Böylelikle sizin çok hareketiniz kalp durmasına neden olur. çok yumuşak devinim edilmelidir.’’ dedi.
Dış ısıtmada sıcak su torbaları kullanılabilir
Dış ve İç ısıtma formunda iki çeşit ısıtma uygulandığını kaydeden Prof. Dr. Anış Arıboğan, “Dış ısıtmada bu şahısları Çabucak ıslaklıktan, yattığı soğuk ortamdan ya uzaklaştırıyorsunuz ya da giysilerini çıkarıyorsunuz (kuru gereç giydirilmeli) ya da etrafını sıcak ve kuru gereç ile ısıtan gereçler ile sarıyorsunuz. Bu hastaları dıştan ısıtırken sıcak su torbaları, sıcak kompresler kullanabilirsiniz. Bunları Özellikle kasığına, boyun bölgesine ve göğsüne koyuyorsunuz. Zira Şayet periferi birdenbire ısıtırsanız soğuk kan tıpkı anda kalbe döner ve Birden kalp durmasına yol açabilir. Bedende hipoterminin devamına neden olabiliyor. Bunun için Fazla kıymetli. El ayak kısmı korunmaya alınmalı lakin ısıtma hareketine Özellikle kasık bölgesinden, göğüsten ve uzunluğundan başlanmalı.” dedi.
İç ısıtma serum ya da ağız yoluyla uygulanıyor
İç ısıtmaya ait bilgiler de veren Prof. Dr. Anış Arıboğan, “Ortam sıcaklığında serumlar uygulamak, direk ağız yoluyla ya da nazogastrik bir sonda ile duruma nazaran bedene sıcak içecek, sıcak sur vererek İç organları ısıtıyorsunuz. önce damarlar genişliyor, ondan sonra oraya kan geliyor ve içerden ısıtmaya başlıyorsunuz. Süratli ısıtma yarım saat ve bir saat asla yapılmamalı. Isıtma aksiyonu süratli olmamalıdır. Bedende ortaya çıkan Yan tesirleri önlemek için saatte ortalama 0.5-1°C’lik (santigrat derece) artış sağlanmalıdır, gövde ısısının denetimli biçimde yükseltilmesi değerlidir. şuur yerinde değilse hava yolu açıklığı sağlanmalıdır. En Kıymetli şey teneffüsü izlemektir. Teneffüs az sayıdaysa derinliğini gösterir. Beyindeki ciddiyeti gösterir. Soğuk tesiri ile Cilt yaraları oluşabilir. Onlar Fazla ovuşturulmamalı. Yaranın derinliği bilinmediğinden Dolayı daha Aka yaralara Sebep olabilirsiniz. Hipoterminin en Aka riski kalp durmasıdır.” diye konuştu.
Kaynak: (BYZHA) – ak Haber Ajansı