Fabrikalar, şantiyeler, şirketler Amel sıhhati ve güvenliğiyle ilgili kurallara uymasına Karşın konut paklığı, İhtiyar ve çocuk bakımı üzere işlerde çalışanlar için kâfi tedbirler alınmıyor. Lakin yüksekten düşme, yanık, zehirlenme, elektrik çarpması, yaralanma üzere birçok kaza olasılığıyla konutlar de en az şantiyeler ve fabrikalar kadar riskli.
‘Önlemler yetersiz’
Evde çalışanların Amel güvenliği ve sıhhati hakkında bilgi veren İş Sıhhati ve İş Güvenliği Uzmanı, TÜGİAD genel reis Yardımcısı Şebnem Akman Balta “Fabrikalar, şantiyeler, şirketler Amel sıhhati ve güvenliğiyle ilgili kurallara uyuyor, Çeşitli kontroller yapılıyor. Lakin konutta çocuk, hasta ve engelli bakımı, paklık, yemek, ütü yapma, çamaşır yıkama, bahçe bakımı üzere işlerde çalışanlar için bu tedbirler yetersiz. Ancak konutlarda de yüksekten düşme, yanık, zehirlenme, elektrik çarpması, yaralanma üzere birçok kazayla karşılaşılabilir. O nedenle tedbirlerin alınması gerekiyor” dedi.
‘Tazminat öderler’
Kanuna nazaran alınması gereken tedbirlere dikkat çeken Balta, “Kanuna nazaran meskende çalışan şahısların Amel sıhhati ve güvenliğinin sağlanması için Gerekli her türlü tedbirin alınması gerekiyor. araç ve gereçlerin eksiksiz olması gerektiği üzere çalışanların da Amel sıhhati ve güvenliği konusunda alınan her türlü tedbire uyma yükümlülüğü bulunuyor. Öte yandan mesken olduğu için patronların işyeri tabibi ve Amel güvenliği uzmanı istihdamı mecburiliği bulunmuyor. Patron, Gerekli tedbirleri almaması nedeniyle Amel kazası yaşanırsa patrona emekçiye karşı maddi ve manevi tazminat ödeme sorumluluğu düşmektedir. Tedavi masrafları, çıkar kaybı, çalışma gücünün azalması yahut kaybolmasından kaynaklanan ziyanların ödenmesinin yanı Dizi Amele vefat ederse cenaze masrafları, Takviyeden Mahrum Kalma Tazminatı üzere birçok sonucu olacaktır” diye konuştu.
10 gün kuralı var
Ev hizmetlerinde çalışanlar için 10 gün kuralı bulunduğunu kaydeden Balta, “Evde 9 gün çalışan personelin çalışma pozisyonu ile 10 gün ve üzerinde çalışan emekçinin çalışma pozisyonu tıpkı olmayacaktır. Kanuna nazaran 10 gün ve altında Amele çalıştıran şahıslar patron olarak sayılmamakta. Patron sayılmamanın en Değerli sonucu Amel kazası ve Uğraş hastalığı olaylarında Toplumsal Emniyet Kurumu’nun yaptığı harcamaları bu bireylere rücu hakkının olmamasıdır. Bir fabrikada Amele olarak çalışan kişi, işe girdiği gün Amel kazası geçirdiğinde Kurum kendisine Gerekli sigorta yardımlarını yapmakla yükümlü iken konut hizmetlerinde ayda 10 günden az çalışanların Amel kazası meydana gelmeden en az on gün Evvel tescil edilmiş olması Kural olarak düzenlenmiştir” tabirlerini kullandı.
Cinsel taciz kâbusu
Evlerde çalışan bayanların kâbusu cinsel taciz. Balta, çalışanın cinsel tacize uğraması durumunda ise emekçinin hakları hakkında şunları söyledi: “Cinsel tacize uğrayan çalışanın işten ayrılması her halükarda İş Kanunu husus 24/2 ahlak ve âlâ niyet kurallarına terslikten dolayı haklı nedenle fesih yoludur. Yani burada periyodik fesih olan geçerli neden değil haklı neden hali Laf mevzusudur. Ayrıyeten Türk Ceza Kanunu’na nazaran bir kimseyi cinsel hedefli olarak taciz eden şahıs hakkında mağdurun şikâyeti üzerine 3 aydan 2 yıla kadar mahpus cezası yahut isimli Nakit cezası verilir. Cürmün tıpkı işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle işlenmesi halinde ceza yarı oranında artırılır. Ayrıyeten taciz aksiyonu nedeniyle mağdur olan şahıs işi bırakmak zorunda kalmışsa verilecek ceza 1 yıldan az olamaz.”
Bunlara dikkat!
İş Sıhhati ve İş Güvenliği Uzmanı, TÜGİAD genel reis Yardımcısı Şebnem Akman Balta, konutta alınması gereken tedbirleri şu halde sıraladı:
– Konuta yangın, doğalgaz alarmı, duman dedektörü taktırın. Konutta kesinlikle yangın söndürücü bulundurulmalı.
– Ağır kimyasal içeren, zehirlenmelere yol açacak eserler yerine doğal alternatifleri kullanılmalı. Şayet kullanmak zorundaysanız maske takın ve konutu havalandırın. İki kimyasalı asla karıştırmayın.
– Elektrik çarpmaları için priz kapakları kullanın.
– Meskeniniz küçükse daha az mobilya tercih ederek kazaların önüne geçebilirsiniz.
– Sivri mobilyalara hami kıyı takın.
– Yaşlılar için duşakabin ve küvet içlerine tutunma barı monte edilebilir.
– Kullanılmayan elektronik aletlerin fişlerini çekmelisiniz.
– Eskiyen kabloları ve kabloları görünen prizleri yenilemelisiniz.
– Bıçakları ve kesici, delici aletleri inançlı noktalarda saklamalısınız.
– Silahınız varsa evdekilerin kolayla ulaşamayacağı bir yerde koruma etmelisiniz içinde mermi bulundurmamalısınız.
– Yer için kayma ve düşmeleri önleyen, altı kaymaz husus ile kaplı kilimler tercih edebilirsiniz.
– Pişirme esnasında kullandığınız tavanın kulpunun, içe dönük olmasına dikkat edin.
– Dolapları duvara sabitleyin.
Kaynak: (BYZHA) – ak Haber Ajansı
